PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

DEN HAAG (ANP) - Het dinsdag gepubliceerde plan om van de Nederlandse economie een kringloop te maken, is nog steeds niet genoeg om dat daadwerkelijk te bereiken. In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan "vooral veel intenties en plannen", schrijft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). De politiek moet die plannen uitwerken en vastleggen om bedrijven zekerheid te geven.

Een groot deel van de economie is nu nog 'lineair': producten worden gemaakt van nieuwe grondstoffen en daarna weggegooid. Die lijn moet over tientallen jaren een cirkel worden met zoveel mogelijk hergebruik en zo min mogelijk afval. Daarmee wil het kabinet klimaat en natuur helpen en minder afhankelijk worden van andere landen.

Begin dit jaar schreef het PBL al dat het "heel erg onwaarschijnlijk" is dat het oude doel zou worden gehaald om in 2030 de helft minder grondstoffen zoals metalen te gebruiken. Dat doel is inmiddels bijgesteld. Een van de adviezen aan het kabinet was om meer harde maatregelen in de vorm van regels of hogere prijzen voor niet-circulaire producten door te voeren.

Na 2025 daalt het overheidsbudget voor een circulaire economie. Daar staan geen extra normen of prijsmaatregelen tegenover, merkt het PBL op. Tussen ambities en het geld dat daarvoor klaarligt, zit een "groot gat".

"Met alle aanbevelingen worden stappen gemaakt of aangekondigd", staat in het nieuwe plan van demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu, VVD). "Tegelijkertijd bestaat het besef dat méér nodig is."

De VVD-staatssecretaris kiest ervoor om in Nederland niet te normeren of beprijzen, licht hij toe tegen het ANP. "We kiezen er vooral op Europees niveau voor. Nederland is geen eiland." In Brussel staat hij bijvoorbeeld wel open voor regels over minimumhoeveelheden gerecycled plastic in producten. "Als je dat op Nederlands niveau doet, is het enige wat je bereikt dat je bedrijven wegjaagt."

Op de vraag waarom het kabinet niet meer doet voor een circulaire economie, antwoordt Aartsen: "Omdat je afhankelijk bent van je Europese collega's. Je kunt als Nederland niet in je eentje deze stap zetten."

Volgens het PBL is inzetten op Europese plannen "tijdrovend". Nederland wordt daardoor afhankelijk van de belangen van andere EU-lidstaten, "die niet altijd gelijk zijn aan die van Nederland."