Porn for school

Minister Bussemaker heeft deze week besloten om de invoering van een leenstelsel voor studenten nog een jaar uit te stellen. Gisteravond zat ze bij Knevel en Van den Brink om het plan te verdedigen. Zelf noemt ze het een 'sociaal leenstelsel'.

Het is natuurlijk leuk gevonden om aan ieder nieuw beleidsplan steevast het woordje ‘sociaal’ toe te voegen – de onoplettende toehoorder trapt daar vast wel in – maar laten we wel wezen, er is natuurlijk helemaal niets sociaals aan.

De studieschuld die de toekomstige volwassenen aan de overheid moeten gaan terugbetalen, komt namelijk bovenop de toch al idioot hoge belastingen. Studenten zullen zelf hun studie moeten gaan betalen, zonder dat daar enige belastingverlaging tegenover staat.

(Je vraagt je af waar al dat extra geld in overheidshanden naartoe gaat: Een hogesnelheidstrein? Een gevechtsvliegtuig? Een vredesmissie aan de andere kant van de wereld? Bulgaren? Joost mag het weten.)

Dat de belastingen niet verlaagd worden, is zo’n beetje mijn enige bezwaar tegen een leenstelsel. Weliswaar een groot bezwaar, maar in principe is zelf betalen voor je studie natuurlijk gewoon een goed idee.  

Het is juist erg sociaal om anderen niet op te zadelen met de kosten van jouw keuze om te studeren, als die anderen jou op hun beurt ook niet laten opdraaien voor hun keuze om, pak ‘m beet, niet te werken of kinderen te nemen of kunstenaar te worden.

Het is niet sociaal om laagopgeleiden te laten betalen voor jouw studie, hoe veel profijt jij ook denkt dat de dakdekker en de garnalenpelster er later van zullen hebben. Het is jouw keuze om te studeren, dus wel zo sociaal als je dat ook gewoon zelf betaalt. Waar komt het idee vandaan dat het sociaal is om zoveel mogelijk van jouw kosten door anderen te laten betalen? En asociaal als die anderen dat niet willen?

Als je dit op twitter roept krijg je veel boze reacties van mensen die het wel degelijk heel sociaal vinden om de bakker en de slager te laten betalen voor de zelfontplooiing van hoogopgeleide jongeren. Ze verdedigen dit bijvoorbeeld door te doen alsof niemand meer zal gaan studeren, wanneer ze het zelf zullen moeten bekostigen. Maar als je het niet waard vindt om te studeren wanneer je er zelf voor moet betalen, dan doe je het toch gewoon niet? Simpel.

“Ja maar, onderwijs is een recht!” wordt daar dan tegenin geworpen. Dat klopt. Hoewel ik er eigenlijk voorstander van ben om ouders zelf het onderwijs van hun kind te laten betalen – het is immers hun kind, niet het mijne – vind zelfs ik dat een stap te ver gaan.

Onderwijs is een recht. Dat kleutertje heeft er niet voor gekozen om geboren te worden, en nu hij er eenmaal is heeft hij het recht om te leren lezen en schrijven en rekenen. Hij heeft ook het recht om wat over geschiedenis en aardrijkskunde te leren, zodat hij zich later staande kan houden in de grote boze mensenwereld. Dat is zijn recht, en dat mag je hem niet afnemen als zijn ouders er niet voor kunnen of willen betalen.

Tussen je achttiende en je vijfentwintigste bier drinken en achterover hangen in de collegebanken, valt daar echter niet onder. Na je achttiende ben je volwassen, en verantwoordelijk voor je eigen keuzes.

Het kan helemaal geen kwaad om studenten ervan bewust te maken dat hun studie wel degelijk wat kost. Die kosten zijn in Nederland zo onredelijk laag, dat studenten daar nauwelijks nog bij stilstaan. Een verkeerde studiekeuze maken, of een bestuursjaartje hier en daar, of gewoon teveel bier drinken en te weinig tijd in je studie steken, niemand die er moeilijk over doet. Het kost toch allemaal niets. Daar mag best verandering in komen.

Wat moeten toekomstige studenten beginnen als ze graag willen studeren, maar er het geld niet voor hebben? Ze zouden bijvoorbeeld een lening van de overheid kunnen krijgen, zoals in het sociale leenstelsel het geval wordt. Je zou ook nog een beurs van een bedrijf kunnen krijgen, mocht je erg getalenteerd zijn, of desnoods kun je een paar jaar werken en sparen alvorens aan je studie te beginnen. Er zijn genoeg mogelijkheden, dus niet bij de pakken neer gaan zitten!

Iemand op twitter beet me gisteren toe dat onderwijs helemaal niet meer toegankelijk is als studenten het zelf moeten betalen. Hij had namelijk een documentaire gezien over studentes die in een pornofilm meespeelden, om hun studie te kunnen bekostigen.

Welnu, voor mensen die studeren zo belangrijk vinden dat ze bereid zijn om ervoor in een porno te spelen, heb ik veel respect. Niet voor studenten die staan te jammeren om meer subsidie.