-Arash Mashadi- De NOS: De Nederlandse Onzin Show

Neem een willekeurige dag. Je zet het achtuurjournaal aan. Daar zit ie weer: een ernstig kijkende nieuwslezer met de intonatie van een huisarts die je net vertelt dat je cholesterol nét iets te hoog is. Een paar geruststellende blikken, een keurig uitgesproken tekstje, en vooral geen rimpels in de vijver. Informatie wordt daar niet gepresenteerd, die wordt gefilterd. Niet wat waar is telt, maar wat gepast is. Wat wenselijk is. Wat volgens de communicatiedraaiboeken van de ministeries door de bevolking geslikt kan worden zonder al te veel vragen.

Framing is hun ware kunst. Een demonstratie van Extinction Rebellion? Dat zijn bezorgde jongeren die ‘vreedzaam actie voeren’. De A12-blokkade wordt haast poëtisch gebracht: kleurrijk, betrokken, idealistisch. Maar zet er een trekker naast, en je hoort een ander verhaal. Boeren zijn plots ‘radicalen’, ‘wegversperrende actievoerders’, ‘gevaar voor de openbare orde’. Hetzelfde recht op protest, totaal verschillende behandeling. De een krijgt applaus, de ander krijgt een politiehelm op z’n achterhoofd.

Wat je niet ziet bij de NOS, dat bestaat niet. Massale protesten tegen onbetaalbare belastingdruk? Nauwelijks aandacht. Onvrede in de regio? Hooguit één itempje met een misprijzende blik. Maar als er een campagneposter van een oppositiepartij verkeerd valt bij een ambtenaar in Amsterdam-Zuid, dan zijn we dagenlang bezig met ‘maatschappelijke onrust’. De redactie leeft in een bubbel, omringd door medestanders, subsidieontvangers, en een LinkedIn-netwerk dat zo gesloten is als een kartonnen doos vol woke stickers.

En dan de deskundigen. Bij de NOS mag iedereen deskundige zijn, zolang hij of zij maar dezelfde mening heeft als de redactie. Een ‘onafhankelijke politicoloog’? Graag, mits het een D66’er is met een column in de Volkskrant. Een ‘neutrale klimaatexpert’? Zeker, als hij maar pleit voor meer windmolens en minder vlees. Kritische wetenschappers of opiniemakers uit de periferie komen er niet tussen. De mensen met echt tegengeluid worden genegeerd, belachelijk gemaakt of voorgesteld als ‘omstreden’. Zelfs de taal is gestuurd. Een politicus die niet in de smaak valt is ‘fel’, ‘controversieel’ of ‘populistisch’. Een bewindspersoon die opnieuw faalt is ‘transparant over de uitdagingen’.

De magie zit hem in herhaling. Als je een frame maar vaak genoeg herhaalt, wordt het vanzelf een feit. Noem iets twintig keer ‘omstreden’, en het publiek neemt het over. Zeg twintig keer dat iets ‘noodzakelijk’ is, en mensen stoppen met vragen stellen. De journalistiek wordt zo een vorm van gedragssturing, met de subtiele finesse van een reclamebureau.

En dan is er nog de morele toon. Alles wat de NOS doet is ‘in dienst van de democratie’. Zij zijn de baken van objectiviteit, zeggen ze. Maar in werkelijkheid zijn ze de stem van een bestuur dat niet goed luistert, een elite die vooral naar zichzelf kijkt, en een mediacultuur die zichzelf graag op de borst klopt. Ze wanen zich waakhond, maar liggen als schoothondjes aan de voeten van het beleid. De werkelijke macht wordt zelden geprikt. De oppositie? Die moet je scherp bevragen. Maar ministers krijgen een warm dekentje en een kopje thee.

En dat is misschien nog wel het ergste. Want de NOS pretendeert iets te zijn wat ze nooit geweest zijn: onafhankelijk. Maar wie met geld van de staat zijn werk doet, hoort minstens te weten wie zijn baas is. En wie de macht nooit tegenspreekt, is in de praktijk gewoon haar spreekbuis geworden.

De NOS is geen nieuwsvoorziening. Het is een voorlichtingsdienst zoals ze in Rusland ook hebben, een PR-machine voor het status quo, een contentfabriek die netjes past binnen het malletje van het partijkartel. Wil je écht weten wat er in dit land speelt? Dan moet je verder kijken. Veel verder. Naar kleine platforms, naar onafhankelijke denkers, naar mensen met vieze handen maar een schoon geweten. Vraag je buurman wat er leeft. Vraag de ondernemer zonder personeel. De boer die van het erf wordt gedrukt. De moeder die drie banen nodig heeft om rond te komen.

Want de waarheid, die zit zelden bij de NOS. Die zit in de straten. In de modder. In de praktijk.

Ben je het met me eens? Deel dit dan met je vrienden of netwerk! Post het op je Facebook, Instagram, LinkedIn of X-account. Print het uit en hang het op de wc-deur van je werk. Laat iedereen even goed nadenken tijdens het doortrekken.

Arash out.