-Sid Lukkassen- ECHTE LIEFDE ONTSTAAT PAS ALS DE LEUGENS ZIJN AFGEBRAND

Dit probleem ontstaat vooral omdat we weigeren eerlijk te zijn over de biologische, sociale en economische onderlaag van menselijke verlangens. Neem nu het concept neolocality – het idee dat een pasgetrouwd stel op zichzelf gaat wonen, los van familie of stamverband. Eerst een eigen woning, pas daarna sticht je een eigen gezin. Ophokken bij ouders is taboe.

In het Westen beschouwen we neolocality als normaal en wenselijk. Het is echter geen universeel menselijk gedrag: het komt voort uit specifieke sociaal-economische omstandigheden. Neolocality vergt stabiliteit, voorspelbaarheid, kapitaal. En bovenal: planning.

Neolocality is een concept dat goed aansluit bij het puritanisme van een vroegmoderne, agrarische samenleving zoals bestond in Noordwest Europa. Het past veel minder bij Latijns Amerika. Toen de Spanjaarden hun plundertochten hadden volbracht, waren de grote beschavingen van weleer – Maya’s, Inca’s en Azteken – ingestort. Hun nazaten hebben min of meer in de jungle overleefd als jagers-verzamelaars, totdat zij vrij recent in de grootstedelijke maatschappij van de informaticarevolutie werden opgenomen.

In veel delen van de wereld – met name in warmere klimaten waar overleven minder afhangt van langetermijnstrategie – is er geen dwingende reden om via neolocality te investeren in een toekomstig gezin. De nadruk ligt daar op onmiddellijke behoeftebevrediging in plaats van op kapitaalaccumulatie. Ook op sociale netwerken wordt meer ingezet en in die context wordt voortplanting benut als sociaal bindmiddel. De biologische drift tot zaadverspreiding krijgt daar meer ruimte en wordt minder geremd door abstracte morele codes.

In het Westen daarentegen heeft de eeuwenlange noodzaak tot uitgestelde behoeftebevrediging een cultuur voortgebracht waarin seks, liefde en kapitaal nauw met elkaar verweven zijn geraakt. Ook gaan we in het Westen anders met tijd om: als je woont in een koud, schraal klimaat waar je maar ééns per jaar kunt zaaien en oogsten, in plaats van dat er het hele jaar door overal voedsel groeit, dan wordt het een vervelende zaak als iemand je ophoudt. Die vertraging kan immers tot gevolg hebben dat je niet op tijd aan je eten komt.

Nu u toch aan het lezen bent – overweeg mijn crowdfunding te steunen om mijn werk uit te brengen in Roemenië, vertaald door de academicus Dr. Razvan Hoinaru. Nog minder dan €1500 te gaan – doe mee!

Als we het dan over financiën hebben: ook de bruidschat is een concept dat toegang tot seksualiteit verbindt aan sociaal-economische factoren. Preutsheid brengt echter niets op in een omgeving waar nauwelijks kapitaal beschikbaar is: de maagdelijkheid is dan namelijk niet tegen iets van serieuze waarde te ruilen. In die situatie kun je seks evengoed gebruiken als genotsmiddel: hierdoor gaan armoede en seksueel hedonisme vaak samen. Of seks wordt dan ‘geruild’ tegen iets ogenschijnlijk triviaals, zoals een sixpack bier.

We stuiten op een diep dilemma in menselijke relaties: mannen worden biologisch gedreven om hun zaad te verspreiden. Een vrouwelijke eicel kan immers maar door één man tegelijk worden bevrucht, en er zijn miljoenen spermacellen die om die schaarse eicel concurreren. Daarna is het weer negen maanden wachten tot een volgende kans op voortplanting. Deze biologische aandrift, die zéér lastig samengaat met seksuele exclusiviteit, botst echter op de complexere behoefte die een man heeft aan veiligheid, geborgenheid en rust – kortom de emotionele stabiliteit die hij vindt binnen een monogame relatie.

Deze twee krachten trekken voortdurend aan de man, en het is maar hoogst zelden dat één van die twee polen het definitief en doorslaggevend wint van de andere. De Westerse beschaving heeft echt ontiegelijk veel moeite moeten doen om vormen van mannelijke monogamie te normaliseren, middels en binnen specifieke sociaaleconomische en religieuze omstandigheden. Zoals ik in Avondland en Identiteit uiteenzet, ontstaat een groot deel van de hedendaagse frustraties en onbehagen, doordat die vaste basis intussen grotendeels is weggeslagen.

Wat onze emoties betreft, beschikt ons lijf over receptoren – op celniveau – die specifiek reageren op bepaalde emotionele en/of seksuele prikkels. Die biochemie verandert niet omdat we meer boeken lezen of naar relatiecoaches luisteren. Wel wordt de biochemie beïnvloed door stress – je cellen raken afgestemd op hormonen die vaker voorkomen. Het aantal receptoren voor die specifieke stoffen, neemt toe. Hierom is roken ongezond: cellen maken receptoren aan voor nicotine, waardoor andere belangrijke stoffen, zoals zuurstof, minder worden opgenomen, omdat voor die receptoren minder plek is.

Als iemand dus jarenlang aan conflict is blootgesteld – zoals door een turbulente opvoeding – wordt dat hormonale profiel de standaard. Zelfs als je vrede krijgt aangeboden, voelt dat onveilig voor iemand die zo is geprogrammeerd. Het lichaam snakt naar wat bekend is – zelfs als dat destructief is. Als zulke mensen je pad kruisen, treedt soms het ‘saviour complex’ in: jij denkt dan dat jij de aangewezen persoon bent om die ander te helen. Meestal kom je bedrogen uit.

Soms ontaardt zo’n relatie in codependency: de ene partner vindt er een levensmissie in om de volatiliteit van de andere partner te absorberen. De codependent verbindt de eigen identiteit aan dit lijden, en zoekt vaak ook sociale erkenning voor dit lijden. Vrouwen die weggaan bij een man die hen slaat en drugs gebruikt, crimineel of alcoholverslaafd is, komen vaak uit bij een vergelijkbare man. Waarom de waarheid geen verdienmodel is

Dit alles zul je zelden tot nooit horen van relatiecoaches en therapeuten. Omdat het grotendeels een deterministisch verhaal is: het ligt vast in biologie op celniveau. In de hedendaagse laat-liberale en kapitalistische samenleving draait alles om reclame en de profilering van het individu. Je verkoopt enkel als je verkondigt dat alles maakbaar is. Dat iedereen een ‘winnaar’, een ‘alfaman’ of een ‘powervrouw’ kan zijn.

Vrouwen, op hun beurt, dragen een selectief mechanisme met zich mee dat hen onbewust richting mannen stuurt die al door andere vrouwen gevalideerd zijn. Want sociale bevestiging werkt als signaal: als hij haar kon krijgen, dan is hij blijkbaar iets waard. Dit klinkt bot, maar is evolutionair logisch. Seksueel gedrag is grotendeels sociaal georiënteerd – en dus per definitie onderhevig aan groepsdruk en culturele echokamers.

Op nog een aanverwante manier wordt menselijke monogamie verzwakt. In een ultieme crisissituatie vallen vele mannen weg. Oftewel door geweld, oftewel omdat ze niet zijn opgewassen tegen de situatie en geestelijk instorten. Zo blijven er vele vrouwen over zonder partners. Instinctief projecteren zij dan hun wens tot veiligheid en bescherming op de leider van de groep, de overgebleven ‘alfaman’. Zij begrijpen dat zij niet hét vrouwtje zijn van deze groepsleider, maar als zij in ieder geval een beetje aandacht en waardering van hem krijgen, weten ze dat hun overleven binnen de groep is gegarandeerd. Dit proces verklaart hoe autocraten populairder kunnen worden tijdens oorlogen: meer dan zestig procent van Poetin’s kiezers is vrouw.

Maar als je intelligent bent, komt je op het punt dat je dit alles doorziet, en deze spelletjes niet meer wil meespelen. Een man die niet buigt voor de massa, wordt een spiegel voor iedereen die nog in de massa zit opgesloten. Wie op dit niveau komt, is niet zozeer een ‘alfa’, noch een ‘bèta’, maar eerder een ‘omega’.

De kracht om die spelletjes, toneelstukjes en dramapatronen te doorzien, komt neer op innerlijke soevereiniteit. Deze vorm van soevereiniteit wordt niet beloond, maar bestraft. Zeker in een wereld waarin het als ‘gezond’ wordt gezien om elke emotie direct te valideren. Als je dat niet doet – als je selectief omgaat met op welke prikkel je nog reageert omdat je weet dat het valideren van drama alleen maar méér drama oplevert – dan word je niet gezien als wijs, maar als koud. Je zult worden afgewezen omdat je weigert chantabel te zijn. En dat maakt mensen bang. Ze voelen dat jij ergens staat waar zij nog niet durven te zijn. Vroeg of laat kom je dan op een uitspraak als: “Ze vond me hard, omdat ik niet reageerde op haar drama. Ik vond haar leeg, omdat ze geen waarheid kon dragen.”

Als je bereid bent om die sociale validatie los te laten, en recht in het oog van de storm te lopen – ook al is dat een eenzaam pad – dan krijg je een zicht dat dwars door alles heen tuurt. Complimenten die niet gemeend zijn. Seksuele toenadering waar hechtingsproblematiek achter schuilt. Mensen die toneelspelen in plaats van werkelijk verbinden. Je doorziet mensen die deugpronken omdat ze bang zijn anders niet te voldoen aan de norm. Je ziet de delen in hun ziel waar zij bang voor zijn: delen ze voor zichzelf proberen te bedekken. En dat maakt ze nerveus.

Authentieke verbinding vereist zuiverheid. Je kunt geen diepe connectie maken als alles gebaseerd is op transactie, performance en sociaal wenselijk gedrag. Om die werkelijke connectie gewaar te kunnen zijn, heb je dus iemand nodig die ook in de waarheid staat, en alle onzuiverheden uit de eigen ziel heeft weggebrand.

Vrouwen bereiken dat punt zelden, want hier komen we weer op de eerder genoemde mannelijke zaadverspreidingsdrang. Wie een relatie laat klappen, moet ook kijken naar het eigen aandeel, wat voor velen pijnlijk is en te confronterend. Bij elke confrontatie en tegenslag hangt er wel een orbiter rond een vrouw: een man die haar naar de mond praat en vanuit een “ik zie mijn kans”-aandrift haar erbovenop wil helpen. Waardoor ze weer externe projecties aangeboden krijgt en geen gewetensvol innerlijk graafwerk hoeft te doen.

De mannen die daar intrappen, worden in het Westen geconfronteerd met nog een ander fenomeen: vrouwen die willen dat jij alle gezamenlijke activiteiten in de relatie betaalt, maar hun eigen geld bewaren voor zichzelf. Zij praten over ‘gelijkwaardigheid’, maar eisen dat zij worden onderhouden. En wanneer een man daar iets van zegt, is hun antwoord: “Respecteer mijn cultuur.” Of: “Dan zoek je beter een andere vrouw.”

Prima. Maar dat gebeurt dan ook. Westerse mannen willen geen genoegen nemen met een relatie die puur transactioneel is, terwijl zij zich voordoet als een romantische partner. Immers – als een vrouw alles wil laten betalen door de man, dan moet zij niet verbaasd zijn als hij liever kiest voor een jongere, aantrekkelijkere, meer sexy vrouw.

Dat klinkt hard, maar is een logische tegenbeweging: dit bewijst dat romantiek niet kan bloeien op onderhandelingen. Er moet een organische verdeling zijn van energie, zorg en verantwoordelijkheid. Geen spreadsheetrelatie.

En precies hier ligt de kern van het probleem. We kunnen niet helen buiten de sociaal-economische context waarin we leven. Wie dagelijks zijn ziel moet verkopen in een bullshitbaan, wie woont in een verknipte multiculturele samenleving zonder gedeelde waarden, wie nergens zijn missie of identiteit in kan verankeren – die kan ook niet werkelijk liefhebben. In ieder geval is het extreem moeilijk om een duurzame relatie te beleven zonder steun van familie, een stabiel sociaal netwerk en een werkomgeving die zinvolle samenhang biedt.

Het vergt moed om je anker te leggen in de waarheid en het sociaal wenselijke toneeltje af te wijzen. Wees iemand die niet lacht om grappen die niet grappig zijn, die niet bevestigt wat onwaar is, die niet meedoet met sociale rituelen waar hij niet in gelooft. Wees, kortom, afgrondelijk! Want echte liefde kan pas ontstaan als de leugens zijn afgebrand.

Tot slot: steun mijn crowdfunding – draag bij aan het uitrollen van deze kritiek op de laat-liberale samenleving tot een pan-Europees verhaal! Dat zou episch zijn! En word abonnee van mijn Telegram-kanaal en schrijf je in voor mijn nieuwsbrief. Veel dank namens Sid Lukkassen, uw auteur.