Frank Rijkaart zet toon met nuchtere uitleg: fouten ja, fraude nee - Kiesraad bepaalt

De minister erkent dat er “incidenten en onregelmatigheden” zijn geconstateerd - onder andere in de gemeenten Stein en Westerwolde, waar in totaal iets meer dan 260 foutieve stembiljetten zijn gebruikt. Maar hij maakt meteen duidelijk: dit was géén fraude, maar een logistieke fout van de distributeur, die direct werd opgespoord en gecorrigeerd.

Dat is precies hoe het hoort in een volwassen democratie. Problemen erkennen, oplossen, communiceren. Niet bagatelliseren, maar ook niet hysterisch overdrijven.

Rijkaart benadrukt dat de uitslag pas definitief wordt vastgesteld door de Kiesraad op 7 november, en dat alles wat nu circuleert nog prognoses zijn. Een belangrijke boodschap, want in de huidige hypergevoelige online omgeving wordt elk gerucht onmiddellijk opgeblazen.

Zijn visie is simpel en verstandig: geef de Kiesraad de tijd en ruimte om het proces af te ronden, met alle controles die daar standaard bij horen. Dat is geen afwachtend bureaucratisch antwoord, maar een noodzakelijke correctie op de haast en de hysterie die sommige partijen - en delen van de media - verspreiden.

Dit betekent dus ook dat partijen rustig moeten afwachten op de officiële uitslag voor ze de overwinning claimen. Leest Rob Jetten mee?

De kwestie rond de foutieve stembiljetten verdient toelichting. In Stein en Westerwolde bleken kiezers op stembiljetten te hebben gestemd die niet geldig waren voor hun kieskring - een fout van de distributeur, niet van de gemeenten of de stemmers zelf.

Toen dit woensdagmiddag werd ontdekt, gaf het ministerie direct opdracht aan alle stembureaus in Nederland om te controleren of hun biljetten in orde waren. Dat gebeurde nog dezelfde dag.

De uitkomst: geen andere gevallen. Alles is geregistreerd in de gemeentelijke processen-verbaal en zal bij de vaststelling door de Kiesraad opnieuw worden bekeken.

Dat is een zorgvuldig proces, precies zoals het hoort. En vooral: transparant.

In de nasleep van de verkiezingen was het politieke klimaat op scherp gezet. Enkele berichten van Geert Wilders over vermeend “gesjoemel” - duidelijk bedoeld als provocatie - werden door de media opgeblazen tot een nationale rel. Experts spraken van “Trumpiaanse tactieken” en “antidemocratisch gedrag”.

Rijkaart koos een andere toon. Geen morele preken, geen beschuldigingen, maar feiten. Zijn boodschap: laat het proces zijn werk doen.

Dat is leiderschap - niet door lawaai te maken, maar door te kalmeren. Niet door tegenstanders te demoniseren, maar door vertrouwen te herstellen in de instituties die het verdienen.

Wat deze kwestie uiteindelijk laat zien, is dat de Nederlandse democratie veerkrachtig is. Fouten kunnen gebeuren, maar het systeem is robuust genoeg om ze op te sporen en te corrigeren.

Rijkaart erkent de problemen, biedt openheid van zaken, en laat het onderzoek over aan de Kiesraad - precies zoals de Kieswet voorschrijft. Daarmee bewijst hij dat de beste manier om wantrouwen te bestrijden niet is om kritiek te smoren, maar om het proces transparant te maken.

De verkiezingen van 29 oktober waren spannend, fel en historisch. En ja, er zijn altijd kleine onregelmatigheden - dat hoort bij een proces waar miljoenen mensen aan deelnemen. Maar dat is iets heel anders dan fraude.

Minister Frank Rijkaart toont met zijn heldere communicatie dat de overheid geleerd heeft: rust en openheid zijn het beste antwoord op speculatie en paniek.

Nederland hoeft geen paniek te kennen, geen morele drama’s, geen eindeloze complottheorieën. Alleen zorgvuldigheid.

En die is er - precies zoals het hoort in een volwassen democratie.