Joost Niemöller fileert ‘het radicale midden’: laf, leeg en gevaarlijk

En daar raakt hij een gevoelige snaar. Want dit zogenaamde midden – vol zelfbenoemde redelijkheid, nuance en compromisdrift – heeft Nederland in een wurggreep. In plaats van oplossingen, krijgen we uitstel. In plaats van moed, krijgen we managementtaal. In plaats van visie, krijgen we statistieken en rapporten waar niemand iets van begrijpt, maar waar we wel allemaal onder moeten lijden.

Kijk om je heen: woningnood, migratiechaos, stikstofwaanzin, energiearmoede, culturele vervreemding. Wie regeerden de afgelopen twintig jaar? Niet de flanken. Niet de ‘populisten’. Nee, het midden. De VVD, het CDA, D66, en nu ook de nieuwe gedrochten als NSC: ze roepen dat ze “bruggen bouwen”, maar ondertussen vallen de dijken door hun lafheid.

Zij zijn het radicale midden waar Niemöller op doelt. Ze maskeren hun besluiteloosheid als “evenwicht”. Hun angst voor echte keuzes noemen ze “zorgvuldigheid”. En hun gebrek aan moed wordt verkocht als “verantwoordelijkheid”. Ondertussen lossen ze niets op.

Wat Niemöller terecht aan de kaak stelt, is dat dit midden zélf radicaal is geworden. Niet in oplossingen, maar in ontkenning. Het weigert fundamenteel te erkennen wat iedereen voelt en ziet: dat Nederland structureel ontwricht raakt. Dat jeugdzorg instort, dat politiecapaciteit tekortschiet, dat mensen hun wijk niet meer herkennen.

Maar het midden blijft sussen. Ze zoeken “balans”, blijven “in gesprek”, schuiven alles door naar commissies, taskforces, klimaattafels en stikstofplannen. Terwijl het land steeds harder in brand staat. Dát is de ware radicaliteit van dit midden: de weigering om verantwoordelijkheid te nemen, gecombineerd met een ijzeren greep op het bestuur.

Niemöller noemt het ook treffend: “Denken dat je veilig bent als je je onzichtbaar maakt in de fictie die ‘het midden’ heet.” Precies dát is wat mensen als Pieter Omtzigt, Dilan Yeşilgöz en hun hele bureaucratische hofhouding proberen. Zich verschuilen achter complexiteit. Zich indekken met vage beloftes en “procesvoorstellen”.

Het midden kiest nooit positie. Ze duiken, draaien, en laten de moeilijke keuzes over aan hun opvolgers – óf aan de burger zelf. En als het echt misgaat? Dan wijzen ze naar elkaar, of naar Europa, of naar “de maatschappelijke context”. Nooit naar zichzelf.

Het is hoog tijd dat we afrekenen met het radicale midden. Dat we doorzien dat deze mensen met hun gladgestreken woorden en zogenaamd verantwoordelijke toon, Nederland op achterstand zetten. Dat lafheid in een maatpak nog steeds lafheid is.

We hebben geen behoefte meer aan ‘middenpartijen’ die de boel bevriezen. We hebben behoefte aan partijen en leiders die durven benoemen wat er mis is, durven kiezen voor hun volk in plaats van voor internationale afspraken, en duidelijk durven zijn over waar ze staan. Geen grijze mist meer, maar scherpe lijnen.

Het midden is niet neutraal. Het midden is niet verstandig. Het midden is niet veilig. Het midden is een ideologie van stilstand, lafheid en schijnzekerheid. Joost Niemöller heeft dat haarscherp verwoord – en het is tijd dat de rest van Nederland dat ook inziet.

Geen plek meer voor het radicale midden. Laat Nederland weer kiezen voor moed, waarheid en gezond verstand.