Ouderen verbouwen massaal: doorstroom stokt door rampzalig woningbeleid

Het aantal verbouwingsaanvragen onder 55-plussers is in een jaar tijd met maar liefst 90 procent gestegen. Dat zegt alles. Niet omdat deze mensen staan te popelen om hun eigen woning op zolder om te bouwen tot trapliftlounge of hun badkamer in een verpleegruimte te veranderen. Nee, ze doen het omdat ze geen kant op kunnen. Omdat de politiek al jaren faalt om voldoende en geschikte seniorenwoningen te bouwen.

Al jarenlang wordt er in Den Haag geroepen dat doorstroming dé oplossing is voor de vastgelopen woningmarkt. Als ouderen verhuizen naar geschikte woningen, komen er gezinswoningen vrij voor starters en jonge gezinnen. Klinkt mooi – maar alleen als die seniorenwoningen er ook daadwerkelijk zijn. En dat is het niet.

De feiten liegen niet. Senioren willen vaak best verhuizen, maar vinden simpelweg niets dat past: niet qua ruimte, niet qua locatie, en zéker niet qua betaalbaarheid. En dus kiezen ze massaal voor de enige overgebleven optie: verbouwen. Een traplift, een inloopdouche, een slaapkamer beneden. Niet omdat ze zin hebben in verbouwoverlast en extra hypotheekschuld, maar omdat ze anders niet veilig oud kunnen worden in hun eigen huis.

Wie denkt dat deze verbouwingen iets te maken hebben met welvaart of gemak, vergist zich ernstig. Dit is overlevingsstrategie, veroorzaakt door dezelfde politiek die al decennia lang weigert om de woningmarkt structureel aan te pakken. Gemeenten bouwen liever prestigeprojecten dan functionele levensloopbestendige woningen. En als er al seniorenappartementen komen, zijn ze onbetaalbaar, op onlogische plekken gebouwd of meteen opgekocht door beleggers.

En dus blijven ouderen zitten waar ze zitten. Letterlijk. En dat betekent: minder huizen voor jonge gezinnen, minder beweging op de markt, en nóg meer druk op een al overspannen systeem.

Deze situatie is niet nieuw. Regering na regering heeft de mond vol gehad van “doorstroming stimuleren” en “wonen op maat”, maar wie naar de realiteit kijkt, ziet vooral stilstand, sloop en schaarste. De verantwoordelijke ministers – van Hugo de Jonge tot Stef Blok en nu Mona Keijzer – laten telkens weer na om iets concreets te doen aan de bouw van geschikte seniorenhuisvesting.

Intussen stijgen de prijzen, dalen de kansen voor starters, en worden ouderen gedwongen om hun spaargeld op te souperen aan verbouwingen die ze nooit gewild hadden.

De enorme stijging in verbouwaanvragen is geen succes, het is een alarmsignaal. Als de politiek echt iets wil doen aan de woningnood, moet er nú fors geïnvesteerd worden in levensloopbestendige woningen. Niet over vijf jaar. Niet na het volgende rapport. Maar nu.

Stop met bouwen voor investeerders. Stop met klimaatgedreven woonexperimenten. Bouw voor mensen die nú wonen, nú vergrijzen, en nú vastlopen. Bouw voor de senioren van vandaag – zodat zij kunnen doorstromen, en zodat jongere generaties eindelijk een kans krijgen op de woningmarkt.

Zolang dat niet gebeurt, blijven we doorgaan op deze tragische weg: een vastzittende woningmarkt, verbouwende bejaarden, en een politiek die het allemaal heeft laten gebeuren.

Ouderen verdienen beter. En starters ook. Maar dan moet Den Haag wel eindelijk gaan leveren. Geen woorden, maar woningen. Geen rapporten, maar resultaten. Nu.