Rob Jetten (D66) gijzelt Nederland uit pure wrok: ‘Ik ga niet weer knipperen voor de VVD!’

Het is van een treurigheid die je zelden ziet, zelfs in de Haagse kaasstolp. Informateur Sybrand Buma heeft de partijleiders naar huis gestuurd om "na te denken", maar de loopgraven zijn diep. Aan de ene kant staat Dilan Yesilgöz (VVD), die - wonder boven wonder - haar rug recht houdt en weigert in een kabinet te stappen met de linkse wolk van GroenLinks-PvdA. Aan de andere kant staat Rob Jetten, die stamvoetend eist dat hij zijn zin krijgt.

Volgens bronnen rond de formatie zit er bij D66 nog veel "oud zeer". In 2021 moest Sigrid Kaag na maanden touwtrekken buigen voor Mark Rutte en de ChristenUnie accepteren. Dat zit ze bij D66 nog steeds dwars. Er is sprake van een "etterende wond". Ach gossie. De democraten hebben een pijntje. En omdat zij vier jaar geleden hun zin niet kregen, mag Nederland nu niet geregeerd worden over rechts.

De VVD stelt een logische variant voor: D66, CDA, VVD en JA21. Een kabinet dat in ieder geval nog iets van een rechts geluid zou kunnen laten horen (hoewel D66 erin zit). Maar Jetten blokkeert dit. Niet alleen om inhoudelijke redenen, maar vooral omdat hij "geen zin heeft om de VVD weer haar zin te geven". Het is politiek bedrijven op het niveau van een kleuter die zijn speelgoed niet wil delen.

De strategie van Jetten is helder: hij wil de VVD dwingen om hun verkiezingsbelofte te breken. Hij wil dat Yesilgöz "knippert". Hij wil haar dwingen om aan tafel te gaan met de erfgenamen van Frans Timmermans en Jesse Klaver. D66 en CDA vinden een kabinet met GroenLinks-PvdA namelijk "het meest logische meerderheidskabinet".

Dat de kiezer massaal rechts heeft gestemd en de VVD-achterban gruwt van samenwerking met rood-groen, interesseert Jetten geen biet. Hij speelt een spelletje chicken met de landsbelangen als inzet.

De weigering om met JA21 te praten is lachwekkend. JA21 is feitelijk natuurlijk gewoon een kartelpartij. Al dat rechtse geneuzel van die club is puur voor de bühne - en iedereen in Den Haag weet het. Dat D66 zelfs die deur dichtgooit, bewijst dat ze helemaal niet willen verbinden. Ze willen domineren. Ze gebruiken JA21 als excuus om het kabinet zo links mogelijk te maken. Met GroenLinks-PvdA dus.

De boodschap aan Rob Jetten moet zijn: word volwassen. Je zit daar niet voor je eigen ego of om oude rekeningen te vereffenen. Je zit daar om het land te dienen. En het land heeft gekozen voor een rechtse koers, niet voor jouw gekrenkte trots. Als je niet over je eigen schaduw heen kunt stappen omdat je nog boos bent over 2021, dan ben je ongeschikt om te regeren. Stap opzij en laat de grote mensen het oplossen.

Overigens is en blijft het natuurlijk bizar dat het maar nooit gaat over een echte rechtse optie met bijvoorbeeld de PVV erin én FVD. Want FVD was óók één van de grote winnaars van de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen en staat in de peilingen op nóg meer winst. Als je de democratie enigszins recht wil doen als kartel zijnde, dan nodig je Lidewij de Vos uit en laat je haar meepraten en -onderhandelen.