Walgelijk! NRC-column vergelijkt Forum voor Democratie op 4 mei met nazi’s: "Fascistische partij!"

“In een stuk over 4 mei schrijven dat FvD 'openlijk fascisme bedrijft' zonder het nog nodig te vinden dit toe te lichten. In NRC kan dat,” reageerde Joost Niemöller, hoofdredacteur van Ongehoord Nederland, op X.

De gewraakte column is een duizelingwekkende opeenstapeling van suggestie, historische vertekening en morele zelfverheffing. NRC-columnist Floor Rusman schuift FvD achteloos in het fascistische kamp, zonder feiten, zonder bewijs, zonder wederhoor. De beschuldiging is niet alleen lasterlijk, maar getuigt van een intellectuele gemakzucht die gevaarlijk wordt zodra ze zich vermomt als morele ernst.

De column begint nog redelijk: met een reflectie op de lessen van de Tweede Wereldoorlog. Maar al snel ontspoort het stuk in een politiek pamflet dat de eigen ideologische vijanden — FvD, PVV, BBB — in verband brengt met nazi-Duitsland. De suggestie is overduidelijk: wie twijfels uit over dubbele paspoorten, wie grenzen wil stellen aan asiel, of wie zich verzet tegen woke-ideologie, bevindt zich op een hellend vlak richting fascisme.

“De enige ronduit fascistische partij in Nederland, Forum voor Democratie, haalt in de laatste peiling van Maurice de Hond vijf zetels,” schrijft Rusman bloedserieus.

Deze bewering is van een schokkende lichtzinnigheid. Fascisme is niet zomaar een scheldwoord voor politieke tegenstanders. Het is een historisch en ideologisch gedefinieerde term. Dat een gerenommeerde krant als NRC deze partij zonder enige bewijsvoering “fascistisch” noemt, is journalistiek onverantwoord en polariserend tot op het bot.

De vergelijking met de jaren ’30 en de suggestie dat partijen als FvD en PVV dezelfde “denkfouten” maken als de Duitsers die Hitler lieten opkomen, is niet alleen historisch onzinnig, maar ook een regelrechte belediging aan het adres van miljoenen kiezers. Daarmee zet NRC de toon voor een herdenking die niet verbindt, maar verdeelt.

Wat begon als een oproep tot democratische waakzaamheid verandert gaandeweg in een tirade tegen alles wat rechts van GroenLinks staat. De column sluit af met doemscenario’s over jongeren die te weinig afweten van democratie en te veel vallen voor “autoritaire leiders”. De onderliggende boodschap: stem je rechts, dan ben je potentieel een nazi.

Wie werkelijk wil leren van de geschiedenis, begrijpt dat demonisering van politieke tegenstanders en het besmeuren van publieke debatten met fascisme-retoriek precies de praktijken zijn die democratieën ondermijnen. Niet FvD, niet de PVV, maar een moreel zelfgenoegzaam deel van de Nederlandse elite dat zich veilig waant in de ivoren toren van NRC.

Met zulke groteske beschuldigingen op 4 mei, een dag van nationale eenheid, bewijst NRC de democratie geen dienst — maar juist een gevaarlijke dienstbaarheid aan ideologische verdeeldheid.