Amsterdam heeft er schoon genoeg van: Fatbike-tuig wordt eindelijk aangepakt

Fatbikes zijn in een paar jaar tijd veranderd van een leuke gadget in een dagelijkse ergernis. Je ziet ze overal: tieners die met opgevoerde snelheid door parken knallen, zonder helm, soms met twee of drie man erop. Voetgangers moeten aan de kant springen alsof er een scooter voorbij raast.

De cijfers bevestigen dat dit geen ‘gevoel’ is. In het Vondelpark gebeuren veel ongelukken door de combinatie van te brede fietsen, hoge snelheden en drukte. Ambulancebroeders komen er regelmatig voor ritjes die voorkomen hadden kunnen worden.

Verkeerswethouder Melanie van der Horst zegt tegen RTL Nieuws: "We vragen al drie jaar om landelijke regels, maar die blijven uit. Ondertussen nemen de problemen toe. Ik voel het als mijn plicht om alles te doen wat binnen mijn macht ligt."

Omdat fatbikes wettelijk onder gewone e-bikes vallen, mocht de gemeente tot nu toe weinig. Maar Amsterdam heeft nu een opening gevonden. In de Algemene Plaatselijke Verordening komt een nieuw artikel waarmee gebieden kunnen worden aangewezen waar fatbikes verboden zijn. Een fatbike wordt omschreven als een fiets met banden breder dan 7 centimeter.

Dat klinkt misschien als een detail, maar zo’n technische definitie kan het verschil maken tussen handhaven en machteloos toekijken. De gemeente verwacht heus wel dat fatbike-voorstanders de gang naar de rechter zullen maken. Van der Horst is daar niet bang voor. "Ik wil die juridische strijd wel eens voeren," zegt ze.

Het probleem is breder dan snelheid. Er is een cultuur ontstaan waarin sommige jongeren denken dat regels niet voor hen gelden. Er wordt opgevoerd tot 40 kilometer per uur, door rood gereden, op stoepen en door drukke parken gevlamd. Omdat er geen kentekenplicht bestaat, ontlopen ze handhaving vrijwel altijd.

Een schrijnend voorbeeld kwam deze week uit Utrecht. Journalist Mischa Blok werd op straat aangevallen door twee jongens op een fatbike. Zij schrijft op X dat de achterste jongen een boek naar haar gooide. De klap was zo hard dat ze van haar fiets viel en een gekneusde rib opliep. Tegen ANP zegt ze: "De achterste jongen stond rechtop en had iets in zijn handen dat hij met hoge snelheid tegen mijn borstkas aangooide." Dit soort incidenten laat zien hoe ontspoord het gedrag soms is.

Rotterdam, Utrecht en Den Haag volgen de ontwikkelingen met grote belangstelling. Zij willen ook meer vrijheid om op te treden tegen overlast van fatbikes. Als het Amsterdamse verbod standhoudt, is de kans groot dat andere gemeenten snel volgen.

Amsterdam test daarnaast met een maximumsnelheid van 20 kilometer per uur op fietspaden en met het verplaatsen van vrachtfietsen naar de rijbaan. Maar Van der Horst waarschuwt dat deze maatregelen niet genoeg zijn. "Amsterdammers moeten zich weer veilig voelen in hun eigen stad. Dit is geen cosmetische ingreep, maar een noodzakelijke stap."

Het voorstel gaat eerst ter inspraak. Als alles volgens plan verloopt, kan het verbod in het voorjaar van 2026 ingaan.