Boeren mogen verzuipen, huizen mogen verrijzen: absurde polderpolitiek

Welkom in het Nederland van 2025. Waar boeren mogen vertrekken, maar voor projectontwikkelaars letterlijk alles kan.

De Zuidplaspolder, zes meter onder zeeniveau, is het laagste punt van Nederland. Boeren werken hier al generaties lang. Maar nu de bodem verder zakt en het waterschap weigert het waterpeil nog verder te verlagen – “niet maatschappelijk verantwoord” – staat het water hen letterlijk tot aan de lippen.

Het gevolg? Weilanden raken permanent verzadigd, bedrijven dreigen te verdwijnen, dieren kunnen niet meer grazen. En het antwoord van de overheid? Niet redden, maar ruimen.

En terwijl boeren als John Olieman uit Nieuwerkerk aan den IJssel moeten vrezen voor het voortbestaan van hun bedrijf, wordt een paar honderd meter verderop een compleet nieuw dorp gepland: Cortelande.

Achtduizend woningen, diep onder zeeniveau, in dezelfde polder. Experts maken zich grote zorgen, het waterschap ligt overhoop met de gemeente, de Raad van State is er inmiddels bij gehaald. Maar de bouw moet en zal doorgaan. Want als het om woningbouw en bevolkingsgroei gaat, is ineens alles mogelijk.

Boeren weg, woningen erin – dat is blijkbaar het nieuwe landschapsbeheer van Den Haag.

Boer Olieman verwoordt het treffend: “Er is tegen ons gezegd dat er wat gaat veranderen. Maar concreet is er niks.” Wat er wél is? Twijfels, onzekerheid, en het gevoel dat boeren worden afgedankt als restproduct.

De provincie Zuid-Holland trekt miljoenen euro’s uit om het ‘restveengebied’ van 300 hectare om te vormen tot natuur met hier en daar een natuurboerderij. Dat klinkt groen – maar in de praktijk betekent het: boeren eruit, biodiversiteitsprojecten erin. Waar is de keuzevrijheid? Waar is de steun voor mensen die al generaties lang ons voedsel produceren?

De situatie is inmiddels zó schrijnend dat voormalig deltacommissaris Wim Kuijken als bemiddelaar is aangesteld door demissionair minister Mona Keijzer. Maar dat is symptoombestrijding. De echte vraag is: waarom moeten boeren überhaupt bemiddeld worden terwijl woningbouw wél zonder rem door mag gaan?

Cortelande wordt gebouwd op “iets hoger liggende delen”, zeggen voorstanders. Maar met vier tot vijf meter onder zeeniveau is dat een volkomen kunstmatige geruststelling. De klimaatproblemen die boeren nu ondervinden, zullen ook die nieuwe woningen raken. Maar dat maakt blijkbaar niets uit – als de projectontwikkelaars maar aan tafel zitten.

Wat hier gebeurt, is geen beleid meer. Dit is onbeschaamd verraad aan de Nederlandse boerenstand. Terwijl de overheid met droge ogen zegt dat het “te riskant” is om boeren in de polder te laten blijven, worden tegelijkertijd duizenden huizen gepland op exact dezelfde plek.

Nederland heeft recht op gezonde landbouw, eerlijke behandeling van boeren, en nuchter beleid – geen technocratische waanzin. Als we onze boeren laten verzuipen terwijl we flatgebouwen in moerasgrond plannen, dan is de toekomst niet nat... maar gewoon verloren.