Kunstroof Drents museum: politie en museum failliet

We hebben het hier niet over wat vage schilderijtjes of beeldjes van een lokale amateurkunstenaar. Nee, dit ging om een van de belangrijkste culturele erfstukken van Roemenië: de gouden helm van Cotofenesti, bijna puur goud, vijfde eeuw voor Christus. Een nationaal icoon. Gecombineerd met drie gouden armbanden vormde dit het kloppende hart van een internationale topcollectie die speciaal voor een tentoonstelling naar Assen was gebracht.

En wat doet het museum? Het stelt deze miljoenenobjecten tentoon in vitrines die met een simpele klap kapot zijn te krijgen. Er is geen nachtwacht, geen fatsoenlijk alarmsysteem dat directe actie triggert, en blijkbaar kan een vuurwerkbom zonder enige vorm van tegenactie de boel opblazen. Dít is geen knulligheid meer — dit is regelrechte nalatigheid. Pure incompetentie.

En dan de politie. Die zet “alles op alles” om de daders te pakken, zeggen ze. Maar wat is het resultaat? We zijn maanden verder. De schatten zijn nog altijd weg. Niemand weet waar ze zijn. Niemand die praat. En de politie, die holt er wanhopig achteraan met undercoveroperaties, beloningen van tonnen en een publieke schandpaal voor de verdachten.

Weet je wat dat is? Wanhoop. Paniek. En vooral: onvermogen. Hoe kan het dat een paar marginale boefjes uit Noord-Holland onze politie maandenlang te slim af zijn? Hoe kan het dat de kunstschatten letterlijk in rook zijn opgegaan, zonder enig concreet spoor? De hele actie van de politie voelt als theater: veel rook, weinig vuur. En ondertussen tikt de klok, want als dit goud wordt omgesmolten, zijn we het voor altijd kwijt.

De Roemeense overheid was woedend, en terecht. De premier dreigde met een miljoenenclaim, de museumdirecteur in Boekarest werd direct ontslagen en diplomatiek overleg moest eraan te pas komen om de schade te beperken. Want hoe leg je uit dat een Europees museum zulke schatten niet fatsoenlijk kan beveiligen? Hoe geloofwaardig is Nederland nog als cultureel gastland, als wij dit soort erfgoed als koopwaar behandelen?

Het feit dat deze objecten niet alleen materiële, maar ook culturele en emotionele waarde vertegenwoordigen — “als mijn kinderen”, noemde de museumdirecteur ze — maakt het des te schrijnender. Nederland staat internationaal te kijk als een land waar je met een vuurwerkbom een museum kunt plunderen zonder dat iemand je serieus tegenhoudt.

Zowel bij de politie als in het museum is het hoog tijd dat er harde maatregelen worden genomen. Er moeten mensen opstappen. Geen commissies, geen rapportjes — gewoon verantwoordelijkheid nemen. Wie was er verantwoordelijk voor de beveiliging? Wie liet deze topstukken daar liggen als makkelijke prooi? En waarom is er bij de politie nog niemand afgerekend op dit schandelijke falen?

We moeten af van die slappe, bureaucratische houding waarin fouten worden afgedekt en iedereen de handen in onschuld wast. Nederland is de dupe van dit geklungel — en dat gaat ons miljoenen kosten. Letterlijk én figuurlijk. Want onze culturele geloofwaardigheid is door het putje gespoeld.