‘Minder in trek’? Nog steeds 52.000 buitenlandse studenten erbij!

Waar hebben ze het dan over? Minder? Dit ís het probleem.

Al jaren klinkt de roep vanuit de samenleving: beperk de toestroom van buitenlandse studenten. Universiteiten worden overspoeld, huisvesting raakt overbelast, collegezalen zitten vol, en de voertaal op de campus is vaak nauwelijks nog Nederlands te noemen. Dit is geen gezonde uitwisseling van kennis – dit is een structurele uitholling van onze eigen onderwijscultuur.

Toch probeert men bij Nuffic het nieuws te framen als iets geruststellends. “De kleinste groei sinds 2007”, heet het dan. “Het aantal bachelorinschrijvingen daalt iets.” Maar het zijn nog steeds tienduizenden studenten per jaar die hierheen komen – meestal niet om zich blijvend te binden aan Nederland, maar om goedkoop te studeren en daarna weer te vertrekken. Sterker nog, het zijn er ook dit jaar meer dan het jaar ervoor. Niet heel veel meer, maar toch!

Bij de hogescholen daalde het aantal buitenlandse studenten met 7 procent. Universiteiten zagen een afname van 5 procent bij bachelorstudenten. Klinkt als goed nieuws? Alleen als je het absolute getal uit het oog verliest. Want nog steeds blijven ze binnenstromen – en in sommige sectoren, zoals techniek, is die instroom zelfs explosief.

In Delft en Eindhoven groeide het aantal buitenlandse inschrijvingen met meer dan 20 procent. De reactie van Nuffic? “Goed voor de economie.” Maar is dat zo? Of betekent het simpelweg dat Nederlandse jongeren steeds minder plek krijgen op hun eigen technische opleidingen? En dat we straks in het Nederlands nauwelijks nog les kunnen krijgen?

Duitsland blijft de hofleverancier van buitenlandse studenten in Nederland – met net onder de 20.000 inschrijvingen. Daarna volgen Italië, Roemenië, Spanje en China. De Europese Unie speelt hier een grote rol in: vrij verkeer van personen betekent ook vrij verkeer van studenten, die zonder belemmering gebruik maken van onze voorzieningen, ons geld, en onze infrastructuur.

Wat krijgen we ervoor terug? Een steeds anoniemer, internationaler, onthechter academisch landschap waarin de Nederlander nauwelijks nog herkend wordt. Op universiteiten en hoge scholen hoor je Engels, Italiaans, Mandarijn – alles, behalve gewoon Nederlands.

En dat is precies het onderbuikgevoel waar zóveel Nederlanders al jaren mee rondlopen. Onze universiteiten en hoge scholen zijn te buitenlands geworden. Het zijn geen plekken van nationale vorming of Nederlandstalige wetenschap meer. Ze zijn hubs geworden van internationale doorstroomstudenten, met als gevolg dat onze jongeren worden weggedrukt uit hun eigen systeem.

Onderwijsinstellingen wíllen die buitenlandse instroom maar al te graag: het levert geld, prestige en internationale ranglijstpunten op. Maar de samenleving betaalt de rekening – in de vorm van woningnood, taalverdringing, cultuurverlies en gebrek aan binding.

Wat nodig is, is geen ‘stagnatie in groei’. Wat nodig is, is krimp. Échte krimp. Geen 52.000 nieuwe studenten, maar een streng quotum, scherpe selectie en bij voorkeur het herstel van het Nederlands als hoofdtaal in het hoger onderwijs.

Nederlanders willen minder buitenlanders, ook in het onderwijs. Geen excuusverhalen meer over ‘de economie’ of ‘internationale samenwerking’. Onze universiteiten moeten weer van ons worden – van de Nederlandse student, in het Nederlands, met een blik op de toekomst van ons eigen land.

Want zolang zij het probleem verpakken als vooruitgang, blijven wij het blootleggen als wat het werkelijk is.