Nederland kookt: ‘Nieuwe woningen zijn broeikassen zonder ramen’

Want in de nieuwste wijken worden huizen gebouwd zónder open ramen op de begane grond. Waarom? Omdat het “beter is voor de isolatie.” Je hoort het goed. In naam van ‘duurzaamheid’ en ‘energiebesparing’ worden mensen opgesloten in hun eigen huis. Ventilatie? Alleen mechanisch. Frisse lucht? Alleen als de installaties het doen. Koeling? Vergeet het maar.

Het gevolg? Woningen die in de zomer veranderen in afgesloten broeikassen, waar de temperatuur tot ver boven de 30 graden kan stijgen. En de bewoners? Die mogen niet klagen, want het is allemaal “voor het klimaat”.

Volgens Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Klimaat en Duurzaamheid aan de TU Delft, moeten Nederlanders “hun gedrag aanpassen” en vooral ’s nachts hun ramen openzetten. Dat klinkt logisch. Maar in veel nieuwbouwhuizen kan dat helemaal niet. Ramen op de benedenverdieping gaan niet open, of zijn zelfs permanent dichtgetimmerd. “Voor de veiligheid,” heet dat dan, of: “voor de energieprestatie.”

De waarheid is: we zijn knettergek geworden. Een woning waarin de warmte niet wegkan, is geen woning, maar een menselijke oven. En dat is precies wat nu massaal wordt gebouwd in Nederland: een generatie huizen die uitstekend bestand is tegen winters die we nauwelijks meer hebben, maar volledig ongeschikt is voor zomers die steeds heter worden.

De klimaatgekte heeft ertoe geleid dat alles in de bouw draait om isolatie, energielabels, warmtepompen en “nul-op-de-meter.” Maar bijna niemand stelt nog de vraag of mensen er überhaupt goed in kunnen wonen. De natuurlijke ventilatie – jarenlang dé basis van gezond binnenklimaat – is ingeruild voor complexe, storingsgevoelige installaties die je niet zelf kunt regelen.

In Zuid-Holland geeft zelfs 41% van de inwoners aan dat hun woning niet tegen de hitte bestand is. In Drenthe is dat het laagst, met 29%. Dat is geen toeval: in veel nieuwbouwprovincies zijn de dichtst gesubsidieerde woonwijken gebouwd volgens de nieuwste, verstikkende standaarden. Alles om maar dat energielabel A+++ binnen te harken.

En intussen kookt de burger in zijn eigen vier muren.

Nog een absurde constatering uit het rapport: woningen worden nu gebouwd op basis van klimaatgegevens van vijftien jaar geleden. Terwijl iedereen weet dat de zomers heter worden, blijven architecten en overheden bouwen alsof het 2005 is. Maar de woningen van nu staan er over vijftig of zelfs honderd jaar nog. En wat dan?

Volgens Van den Dobbelsteen moeten we gaan bouwen “alsof het al 2050 is.” Maar met het huidige beleid gebeurt dat niet. En dus worden huizen massaal neergezet in stenen wijken zonder groen, zonder volwassen bomen die schaduw geven, zonder ramen die open kunnen, zonder ontsnapping aan de hitte.

En de burger? Die moet ventileren wanneer het niet kan, isoleren tegen een kou die nauwelijks meer komt, en zweten in de zomer, want dat is “duurzaam”.

Het wordt tijd voor een ander bouwbeleid. Één waarin leefbaarheid weer voorop staat. Waarin burgers niet opgesloten worden in hun eigen woning. En waarin de menselijke maat eindelijk weer terugkomt in de tekentafel van de architect.

Tot die tijd blijft Nederland koken – in naam van de “verduurzaming”.

Ask ChatGPT