Drones gesignaleerd boven Belgische kerncentrale en luchthaven Luik - Europa in hoogste staat van paraatheid

De uitbater van de kerncentrale, Engie, bevestigt dat er drie drones zijn waargenomen boven het nucleaire terrein. Hoewel de werking van de centrale niet is verstoord, spreekt het bedrijf van een “zorgwekkende ontwikkeling”. Ook het vliegverkeer op de luchthaven van Luik moest zaterdagavond twee keer worden stilgelegd nadat piloten drones hadden gespot in de nabijheid van start- en landingsbanen.

Na ongeveer een uur kon het vliegverkeer worden hervat, maar de nervositeit blijft groot.

De Belgische politie onderzoekt de herkomst van de drones. Twee toestellen zijn inmiddels in beslag genomen, en de piloten bleken zonder geldige vergunning te vliegen. Maar de nieuwe incidenten wijzen erop dat er meer aan de hand is dan losse hobbyisten.

De situatie is zo ernstig dat het Verenigd Koninkrijk heeft aangekondigd een anti-droneteam naar België te sturen om te helpen bij detectie en onderschepping. Ook Frankrijk en Duitsland hebben personeel en apparatuur aangeboden.

De vraag is wat er precies aan de hand is: gaat het om verkenning, intimidatie, of een test van kwetsbare infrastructuur?

Niemand weet het, maar het feit dat meerdere Europese landen direct militaire hulp sturen, zegt genoeg: dit wordt gezien als een potentieel veiligheidsincident van de hoogste categorie.

De kerncentrale van Doel, net over de Nederlandse grens bij Antwerpen, is één van de belangrijkste energiebronnen van België. Het complex voorziet miljoenen huishoudens van stroom - en ligt op nog geen 30 kilometer van de Nederlandse grens.

Dat maakt dit incident extra gevoelig. Een drone boven een kerncentrale is geen kinderspel: het gaat om kritieke infrastructuur waar sabotage of spionage desastreuze gevolgen kan hebben. In 2014 werd in Doel al eens een turbine beschadigd door sabotage, vermoedelijk door een interne dader. Sindsdien staat de centrale onder verhoogde bewaking.

Maar drones brengen een nieuwe dreiging met zich mee. Ze kunnen kleine explosieven vervoeren, camera’s met hoge resolutie inzetten, of communicatieapparatuur verstoren. Zelfs zonder aanval is de psychologische impact enorm: het idee dat iemand ongezien een nucleaire site kan naderen, is ronduit angstaanjagend.

Het incident bij de luchthaven van Luik laat zien dat de dreiging zich niet beperkt tot nucleaire installaties. Luchthavens in België en Nederland hebben al langer te maken met drones die start- en landingsbanen verstoren. Volgens veiligheidsdiensten kan één verkeerde manoeuvre rampen veroorzaken: een drone die in een vliegtuig­motor terechtkomt, kan een toestel doen crashen.

De Belgische overheid heeft aangekondigd de regels voor droneregistratie en handhaving aan te scherpen, maar experts waarschuwen dat dit niet genoeg is. Het detecteren en uitschakelen van drones vereist gespecialiseerde apparatuur - en die ontbreekt op veel plekken nog altijd.

De opeenstapeling van incidenten toont een ongemakkelijke waarheid: Europa is kwetsbaar. Of het nu gaat om cyberaanvallen, sabotage van energie-infrastructuur of drones boven luchthavens - het continent is structureel onbeschermd tegen moderne dreigingen.

De steun van het VK, Frankrijk en Duitsland klinkt geruststellend, maar ze is tegelijk een erkenning van Europese onmacht. België heeft simpelweg niet de middelen om zijn eigen kerncentrale te beveiligen tegen relatief eenvoudige technologie.

Dat is verontrustend - want als een paar drones al paniek kunnen veroorzaken, wat gebeurt er dan bij een echte aanval?