Afbeelding gemaakt met ChatGPT van OpenAI

Vladimir Poetin wil het volk een keuze geven in wie zijn opvolger moet worden. Afbeelding gemaakt met ChatGPT van OpenAI

Poetin denkt na over opvolging – maar wie gelooft nog in democratie, dáár of hier?

Buitenland•05 mei , 19:00

Voor het eerst in lange tijd heeft de Russische president Vladimir Poetin zich uitgesproken over een onderwerp dat in Rusland doorgaans als taboe geldt: zijn opvolging. In een staatsdocumentaire ter ere van zijn 25 jaar aan de macht, zei de 72-jarige leider dat hij “veel nadenkt” over wie hem op termijn zou moeten opvolgen.

“Uiteindelijk is het een keuze voor het volk, het Russische volk,” aldus Poetin.

Een opmerking die – laten we eerlijk zijn – met flinke scepsis moet worden gelezen. Want ja, Rusland is in naam een democratie. Maar iedereen weet inmiddels: de uitkomst van verkiezingen staat daar doorgaans al vast voordat het stemhokje is geopend.

Een schijndemocratie in actie

De film waarin Poetin zijn opmerking maakt, heet veelzeggend: “Rusland, Kremlin, Poetin, 25 jaar.” De man domineert al sinds eind 1999 de Russische politiek – eerst als president, toen als premier (om de grondwet te omzeilen), en daarna opnieuw als president. Zijn macht is bijna absoluut, zijn oppositie vrijwel uitgeschakeld, en de verkiezingsuitslagen zijn nauwelijks controleerbaar.

Internationale waarnemers zijn niet welkom.
Er zijn meldingen van stemfraude en intimidatie.
En bij de laatste verkiezingen haalde Poetin zogenaamd bijna 90% van de stemmen.

Een keus van het volk? In theorie misschien. In de praktijk is het machtsbehoud in het kostuum van een verkiezing.

Maar hoe zit het in Nederland?

De reflex in media zoals RTL is voorspelbaar: Poetin wordt neergezet als leider van een schijndemocratie (terecht), waarbij de opmerking over ‘keuze van het volk’ direct wordt geparkeerd als propaganda (ook terecht).

Maar de grote vraag is: waarom kijkt niemand naar de staat van onze eigen democratie? Want hoe anders is het in Nederland?

De kiezers spraken zich massaal uit tegen massa-immigratie. De uitslag: we krijgen opnieuw een kabinetsformatie met kartelpartijen die daar weinig of niets aan veranderen.
Er is geen publiek draagvlak voor miljarden naar Oekraïne, maar het geld stroomt gewoon door.
De EU drukt steeds meer wetten door zonder dat burgers er iets van mogen vinden.
En partijen die kritisch zijn op het systeem, worden structureel genegeerd, gemarginaliseerd of geframed.

Zeggen kiezers in Nederland nog wél wat er gebeurt? Of lijkt onze democratie inmiddels ook verdacht veel op een toneelstuk waarin de uitslag vooral cosmetisch is?

👉 DDS stelt die vraag wél. En blijft ook kritisch op onze eigen instituties – niet alleen op die van Moskou. Steun onze journalistiek via https://dds.backme.org en zorg dat dit geluid blijft klinken.

Een opvolger zonder naam

Poetin noemde overigens géén naam van een opvolger. In de Russische grondwet staat dat de premier het presidentschap overneemt als Poetin iets overkomt – en die functie wordt nu bekleed door Mikhail Mishustin, een relatief onbekende technocraat. De kans is groot dat Poetin het spel blijft spelen zoals hij dat al jaren doet: macht delegeren zonder haar los te laten.

Wat zegt het over ons beeld van leiderschap?

De media smullen van het Russische autoritarisme, maar vergeten te kijken naar hun eigen functioneren. In Rusland wordt het volk genegeerd onder het mom van stabiliteit. In Nederland wordt het volk genegeerd onder het mom van “bestuurbaarheid” en “verantwoordelijkheid”. Maar het resultaat is hetzelfde: de kiezer voelt zich buiten spel gezet.

En dus mogen we best erkennen: ja, Rusland is geen democratie zoals het hoort. Maar Nederland is dat in de praktijk óók steeds minder.

👉 DDS zal dat blijven benoemen. Wij kijken niet alleen naar ‘foute regimes’, maar ook naar de sluipende afbraak van onze eigen democratie. Wil jij dat wij dat blijven doen? Word dan donateur via https://dds.backme.org.