Jan Roos over vrijspraak: “Ik werd behandeld alsof ik Pablo Escobar ben"

Een grap die de verkeerde mensen niet konden hebben. En dus moest hij kapot. Maar het plan faalde.

Deze week werd Roos vrijgesproken. Terecht. In een interview met Arlette Adriani van Ongehoord Nieuws vertelt hij in detail wat er met hem is gebeurd. Zijn verhaal is geen aanklacht meer - het is een bewijsstuk. Een bewijs dat de rechtsstaat onder druk staat, dat het Openbaar Ministerie is doorgedraaid en dat de media als gewillige verlengstukken functioneren van een politiek gemotiveerde jacht op afwijkende stemmen.

Roos was eerlijk: hij had zijn vrijspraak niet verwacht. “Dat komt namelijk omdat deze uitspraak past in een democratische rechtsstaat. En daar leven we al een tijdje niet meer in,” zegt hij in het interview.

Hij vermoedde dat het systeem hem een “zuur strafje” zou geven – niet omdat hij iets strafbaars had gedaan, maar om hem af te schrikken. “Kijken of ik mijn mond in het vervolg zou houden,” zoals hij het noemt. Maar dat gebeurde dus niet.

Waarom niet? Roos denkt dat het Openbaar Ministerie zichzelf in het hemd heeft gezet. “Misschien is er in het oor van de rechter gefluisterd: doe dit nou maar niet,” aldus Roos. Hij wijst op de vrijstelling van vervolging voor echte opruiers, zoals rapper Bob Vylan of eerder Akwasi. Die riepen openlijk op tot geweld, maar het OM vond vervolging niet nodig. Roos maakte een sarcastisch grapje - en werd opgepakt alsof hij een terrorist was.

Wat daarna volgde, is ronduit beangstigend. Roos vertelt hoe hij zonder pardon uit zijn woning werd gehaald, zijn huis werd illegaal binnengevallen, hij werd in beperking geplaatst en zijn minderjarige dochter alleen achterbleef. “Mijn telefoon is afgepakt. Ik mocht niemand bellen. Niet eens mijn vriendin, om te zeggen dat ik van huis was gehaald.”

Hij werd van politiebus naar politiebus gesleept, over de Afsluitdijk vervoerd als een zware crimineel, en uiteindelijk op een politiebureau gefouilleerd en opgesloten in een cel.

“Ik wist niet eens waar dit over ging,” zegt hij. Ondertussen had het OM al een persbericht uitgestuurd, waarmee de hele media - “joeperdepoepie” - wist: Jan Roos is gepakt. En dat was precies het doel.

Het dieptepunt kwam pas na zijn verhoor. De rechercheur zelf - een man van de praktijk - bood excuses aan. Letterlijk: “Het spijt me, ik schaam me dood.”

Roos werd uiteindelijk na anderhalf uur vrijgelaten. Geen aanklacht, geen uitleg, geen dossier. Daarna volgde een half jaar van radiostilte. “Dat vind ik misschien nog wel het ergste,” zegt hij. Alsof zijn leven overhoop gehaald kon worden - zonder dat iemand verantwoording hoeft af te leggen.

Dit is geen incident. Dit is symptoom van een overheid die ontspoord is.

Dat Roos nu is vrijgesproken, voelt niet als een overwinning. Het is hooguit het herstel van wat nooit kapotgemaakt had mogen worden. Maar de schade is al aangericht. Het vertrouwen in de politie, het OM, de rechtspraak - het is allemaal opnieuw onder druk gezet.

Wat als Roos geen bekend gezicht was geweest? Wat als er géén interview was, geen media-aandacht, geen kritische tegenmacht? Dan was deze zaak onder de radar gebleven - en was er weer een kritische stem doodgeknepen onder het mom van 'ordehandhaving'.

Wat ons rest, is waakzaamheid. Want wat Roos is overkomen, kan morgen jou overkomen.

En daarom blijven wij dit soort verhalen brengen.