Kamerleden ruziën over… stoelen: Haagse poppenkast op z’n best

De installatie van de nieuwe Tweede Kamer is pas op 12 november, maar de fracties komen er maar niet uit wie waar mag zitten in de plenaire zaal. Na twee overlegrondes liggen er zeven varianten op tafel, en nog altijd is er geen overeenstemming. Kortom: de eerste politieke strijd van deze nieuwe Kamer gaat niet over beleid, maar over zitplaatsen.

De indeling van de Kamerzaal lijkt een futiliteit, maar in de Haagse wereld is het dodelijk serieus. Wie “voorin” zit, komt vaker in beeld. Wie “in het midden” zit, wordt vaker gezien als invloedrijk. En dus strijden 15 fracties om de “beste” plek in het halfrond.

De linkse partijen - GroenLinks-PvdA, SP en de Partij voor de Dieren - willen natuurlijk aan de linkerkant zitten. Rechts, met PVV, JA21 en FVD, wil logischerwijs aan de rechterzijde. Dat gaat wel lukken.

Maar dan volgt er een echt 'probleem.' Er zijn namelijk partijen die de beste zetels voor zichzelf opeisen en die willen dat ándere partijen maar lekker achteraan aansluiten.

De grote partijen willen bij elkaar blijven, de kleintjes willen “goed in beeld” zitten, en niemand wil achteraan. Het resultaat: eindeloos gekibbel over stoelen.

Terwijl gewone Nederlanders zich zorgen maken over koopkracht en veiligheid, vindt Den Haag het belangrijker wie er dichter bij het gangpad zit of beter zichtbaar is voor de camera. Dat zegt alles over de verzanding van de Nederlandse politiek: vorm boven inhoud, symboliek boven daadkracht.

50PLUS-voorman Jan Struijs reageerde nog luchtig:

Een zeldzaam moment van nuchterheid tussen alle zelfingenomen fracties die hun eigen zichtlijnen belangrijker vinden dan hun kiezers.

Maar zelfs hij kon het niet laten om eraan toe te voegen dat hij dan “lekker dicht bij de wc” zit. Een grap, zeker - maar tegelijk een pijnlijke metafoor voor de staat van onze democratie.

Volgens betrokkenen verlopen de gesprekken “in goede harmonie” - uiteraard met een flinke dosis zelfspot. Een PVV-zetel achterin werd “voor de grap” aan Geert Wilders toegewezen, omdat dat een “dramatisch loopje naar de microfoon” zou opleveren. Dat is waar men in Den Haag nu zijn tijd aan besteedt: discussiëren over wie straks het mooiste shot krijgt in het journaal.

Terwijl boeren kapot worden gereguleerd, ziekenhuizen personeel tekortkomen en jongeren geen woning vinden, maakt de politiek zich druk over de esthetiek van hun eigen vergaderzaal.

Wat deze ‘stoelendans’ blootlegt, is niet alleen bureaucratisch gekibbel - het is een symptoom van iets groters. De Haagse elite is volledig in zichzelf gekeerd. Politiek is niet langer een middel om het land te dienen, maar een toneelvoorstelling waarin elke partij vecht om het beste plekje in beeld.

De Kamerleden die de afgelopen weken plechtig beloofden “de burger te dienen”, zijn nu drukker met hun plattegrond dan met plannen voor Nederland. Het zegt alles over hoe hol de politiek is geworden.

De nieuwe Kamer had een frisse start kunnen maken. Nieuwe verhoudingen, nieuwe energie, misschien zelfs nieuwe samenwerking. Maar nog voordat het eerste debat is gevoerd, blijkt dat de oude patronen gewoon doorgaan: eindeloos overleggen, niets beslissen.

Zeven voorstellen, twee rondes overleg, nul resultaat. Als dit de voorbode is van de komende kabinetsformatie, dan weet Nederland genoeg.

Het is de hoogste tijd dat Kamerleden beseffen waarvoor ze daar zitten - niet voor zichzelf, maar voor de mensen die hen hebben gekozen. Wie in de Tweede Kamer meer tijd besteedt aan zijn stoel dan aan zijn werk, hoort daar simpelweg niet te zitten.

De stoelendans is geen triviaal detail. Het is een symbolisch begin van een nieuwe Kamerperiode waarin Den Haag opnieuw bewijst dat het meer bezig is met zichzelf dan met het land.