Talitha Muusse sloopt naïeve Hans Wijers: 'Zijn generatie denkt dat journalisten nog integer zijn!'

Het is een fascinerend schouwspel. Een 'kwaliteitskrant' schrijft dat Wijers Dilan Yesilgöz een leugenaar heeft genoemd. Wijers weet van niks, maar denkt: "Als het in de krant staat, zal het wel waar zijn." Hij pakt zijn biezen en vertrekt. Dagen later blijkt het verhaal drijfzand. NRC rectificeert. Muusse fileert deze gang van zaken genadeloos: "Dit is heel tragisch inderdaad, maar typisch voor zijn generatie die kranten nog als Instituten ziet en alle journalisten als integere mensen."

Muusse slaat de spijker op zijn kop. Hans Wijers leeft in de veronderstelling dat journalisten van NRC of de NOS verheven zijn boven fouten of politieke agenda's. In zijn wereldbeeld - de wereld van de bestuurlijke elite, de commissariaten en de D66-borrels - is de krant de waarheid. Voor mensen die wakker zijn, en zeker voor de jongere generaties die zien hoe het spel gespeeld wordt, is dit lachwekkend naïef. Wij weten dat media gekleurd zijn. Wij weten dat ze fouten maken en soms zelfs bewust liegen om een narratief te pushen.

Maar Wijers niet. Hij is zo geïnstitutionaliseerd dat hij zijn eigen geheugen wantrouwde boven de tekst van een journalist. Eeva Liukku, wiens tweet door Muusse werd aangehaald, verwoordde het perfect: "Het is ook wel tragisch dat Wijers de journalistieke reputatie en degelijkheid van NRC kennelijk meer vertrouwde dan zijn eigen geheugen."

Dit incident is symbolisch voor de ondergang van de oude bestuurscultuur. De generatie-Wijers (en Jorritsma, en Remkes) kan niet bevatten dat hun vertrouwde informatiekanalen verrot zijn. Ze lezen de krant en denken dat ze geïnformeerd worden, terwijl ze gemanipuleerd worden. Wanneer de krant dan een fout maakt - of erger: nepnieuws verspreidt om een formatie te beïnvloeden - zijn ze weerloos. Ze hebben geen verdedigingsmechanisme, omdat ze nooit hebben geleerd om de media te wantrouwen.

Talitha Muusse legt hiermee de vinger op de zere plek van de Nederlandse politiek. We worden bestuurd door mensen die leven in een papieren werkelijkheid die niet meer bestaat. Wijers is het slachtoffer geworden van zijn eigen geloof in het systeem. Hij dacht dat NRC een instituut van de waarheid was. Nu weet hij dat het een fabriek van roddels en frames kan zijn.

Hans Wijers is weg, en hij komt niet meer terug. Zijn reputatie is beschadigd door een krant die hij aanbad. Het is een harde les voor iedereen die nog denkt dat de gevestigde media onfeilbaar zijn. Muusse heeft gelijk: het is tragisch. Maar het is vooral een waarschuwing. Vertrouw nooit blind op de instituten, en vertrouw al helemaal niet op journalisten die pretenderen de waarheid in pacht te hebben. Je eigen geheugen is waarschijnlijk betrouwbaarder dan de voorpagina van NRC.