-Arash Mashadi- De nationale hobby heet tegenwoordig 'grensoverschrijdend gedrag'

We leven in een tijd waarin je beter een hardgekookt ei kunt zijn dan een hardwerkende leider. Alles moet zacht. Alles moet veilig. Alles moet inclusief, verbindend en zonder stemverheffing. We zijn een volk geworden van morele porseleinpopjes, waar de minste trillingen leiden tot een nationale paniekreactie. Neem nu het nieuwste voorbeeld: Nederlands succesvolste dirigent, Jaap van Zweden. Die staat nu weer beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag. ‘Schreeuwt naar je alsof je kind bent,’ staat er met koeienletters in het Algemeen Dagblad (AD). Schreeuwen! In een orkest! Ik stel me voor: de dirigent gooit zijn armen omhoog in furieuze extase “FORTE!”. En daar gaan we weer. Twitter ontploft. Het AD stuurt een pushbericht. Een violist huilt in zijn kussen.

Kijk, seksueel grensoverschrijdend gedrag is natuurlijk ernstig. Maar we zijn inmiddels op een punt waar het woord grensoverschrijdend net zo vaak wordt gebruikt als klimaat op een GroenLinks-congres. Alles is grensoverschrijdend: een foute grap, een boze blik, een verkeerde toon, een direct commando. In de ogen van de modern gevoede werknemer, getraind in safe spaces en microagressie-detectie, is zelfs passie al verdacht.

We hebben een cultuur gecreëerd waarin de norm is dat niemand nog ergens tegen kan. In plaats van dat we mensen weerbaar maken, leren we ze vooral heel goed gekwetst te zijn. En wie gekwetst is, wint. De dirigent mag dan perfectionistisch zijn, maar de zangeres die zich niet gehoord voelt, krijgt in het publieke debat gelijk. De technicus die huilend de zaal verlaat omdat hij is aangesproken op zijn werkhouding? Een slachtoffer! De leider die zijn vak serieus neemt en af en toe gilt uit artistieke frustratie? Een monster!

Wat ontbreekt in deze hele discussie is context, karakter en menselijkheid. Iedereen die ooit klassieke muziek heeft geluisterd, weet dat dirigenten vaak uitgesproken types zijn. Narcistisch? Check. Gedreven? Absoluut. Moeilijk in de omgang? Ja, want ze proberen met zestig ego's iets magisch te maken. Dat noemen we geen machtsmisbruik, dat noemen we topcultuur. Vraag het aan sportcoaches, chefs in sterrenkeukens of regisseurs in Hollywood: zonder druk geen diamant.

Maar in Nederland hebben we die diamant vervangen door een rubberen knuffel met het woord veiligheid erop. En dan verbaast het ons dat niemand meer durft te excelleren? Dat jonge mensen uitvallen van stress als iemand op de werkvloer vraagt of ze “misschien wat sneller kunnen werken”?

We hebben een volk gecreëerd dat getraumatiseerd raakt van toonsoorten. Een volk dat niet zeker is of "het" nog wel aangesproken wil worden met hij of zij, maar met het, hun, dat, wat? Volg je het niet meer? Ik ook niet.

Terwijl de echte grensoverschrijdende gedragingen. Denk aan gedwongen seks, chantage, fysiek geweld worden dagelijks op één hoop worden gegooid. Dat is niet alleen dom, het is een klap in het gezicht van echte slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag.

Dus nee, ik huil niet mee met het koor der gekwetsten. Wie onder een gepassioneerde dirigent speelt, mag best een stevige correctie verwachten. Wie dat niet aankan, kan beter bij de IKEA gaan werken. Daar is alles vlak, rustig, inclusief en genummerd. En de muziek? Die komt van een bluetoothspeaker. Op laag volume. Veilig natuurlijk.