Tijdens een verhitte uitzending van Dit is de Dag ontstond gisteravond een felle confrontatie tussen journalist Wierd Duk en voormalig minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgöz. Onderwerp van gesprek: de vraag of ambtenaren op het ministerie van asiel en immigratie bewust beleid tegenwerken. Wat volgde was een openhartig en confronterend gesprek dat haarscherp blootlegt hoe diep het probleem werkelijk zit. Wierd Duk liet zich niet wegzetten als samenzweerder,
maar kwam met een concrete ervaring:“Ik heb zelf in een appgroep gezeten van ambtenaren van Buitenlandse Zaken die tegen het beleid van de minister waren. De mate van sabotage in die appgroep was echt niet normaal.”
Dilan Yesilgöz probeerde dat helemaal weg te nuanceren, maar daar trapte Duk niet in.
Sabotage of democratische tegenspraak?
(Artikel gaat verder onder deze oproep)
Deze discussie raakt de kern van onze democratie. DDS blijft dit blootleggen – steun ons werk.
Rekeningnummer: NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media
Doneer via: https://dds.backme.org Yesilgöz erkende in de uitzending:
“Ik heb daar ook lijnen uitgezet waarvan ik weet dat ambtenaren zeiden: ‘We hebben jarenlang aan iets anders gewerkt en jij zegt nu dat moet helemaal anders.’”
Ze stelde dat dit ‘opgelost’ werd via gesprekken. Maar volgens Duk is dat een te rooskleurige voorstelling van zaken. Vooral op het ministerie van Buitenlandse Zaken – maar ook impliciet bij Justitie en Veiligheid – zou sprake zijn van ambtelijke cultuurverzet tegen democratisch gekozen beleid. En dat is niet nieuw.
Toen journalist Arnon Grunberg eerder in een interview vertelde dat ambtenaren hem toevertrouwden “bewust zand in de machine te willen gooien”, werd dit door de kartelpartijen weggezet als nonsens. Maar Duk bevestigde nu: het gebeurt wél. En stelselmatig.
Duk: ‘Bij J&V hoeven ze niet eens te saboteren, daar zit al een VVD-minister’
Toen Yesilgöz beweerde dat “bij J&V mensen echt keihard werken” en dat “de minister uiteindelijk de baas is”, reageerde Duk snoeihard:
“Bij J&V hoeven ze ook helemaal niets te doen, want daar zit namelijk een minister van jullie die niet bereid is de orde in Nederland te handhaven.”
Dat schoot bij Yesilgöz in het verkeerde keelgat. “Wat een onzin!” schreeuwde ze door hem heen. Maar Duk bleef kalm, en voegde er droog aan toe:
“Ach, hij laat de politie door iftarren.”
De opmerking verwees naar het feit dat politiebureaus tijdens de ramadan gesloten zijn wegens iftar-maaltijden – een symbool van de ideologische buiging van de staat voor bepaalde culturele normen, terwijl de handhaving faalt.
De olifant in de kamer: de ambtenarij als parallel machtsblok
Deze uitzending bevestigt wat velen al jaren vermoeden, maar niemand in Den Haag hardop durft te zeggen: een deel van het ambtelijk apparaat voert niet uit, maar stuurt bij. Saboteert. Remt. Ontmoedigt. Niet omdat het moet, maar omdat men zich inhoudelijk verzet tegen het gekozen beleid.
Daarmee ontstaat een parallel machtsblok: een ideologisch georiënteerde ambtenarij die zich boven de democratie plaatst. Ministers mogen beslissen, maar als de uitvoering “geen zin” heeft, gebeurt er niets. En wie dat benoemt – zoals Wierd Duk, of politici van PVV en FVD – wordt weggezet als gevaarlijk of complotdenker.
Yesilgöz probeerde het debat nog te normaliseren met de woorden: “Ze kunnen dan ook weg, dat is ook onze democratie.” Maar dat is niet wat er gebeurt. Want in werkelijkheid worden dit soort ambtenaren zelden ontslagen – ze worden beschermd, beloond, of gepromoveerd. Zolang ze het juiste ideologische liedje zingen.
Een onzichtbare macht zonder mandaat
De uitzending liet opnieuw zien waar het misgaat in Nederland: niet bij de wetten, maar bij de wil om ze uit te voeren. En zolang ministers weigeren die sabotage te benoemen, zal er niets veranderen.
Wat Nederland nodig heeft, is een politieke cultuur waarin niet de ambtenaar, maar de kiezer centraal staat. Waarin een minister zijn beleid niet hoeft “af te stemmen” met de moraal van zijn departement, maar gewoon uitvoert wat is beloofd.
Zolang dat niet gebeurt, blijft de democratie slechts een theaterstuk – met het echte beleid geschreven in de wandelgangen.
Wil jij dat DDS deze machtspatronen blijft ontmaskeren? Steun ons werk en maak journalistiek verschil mogelijk.
Rekeningnummer: NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media
Doneer via: https://dds.backme.org