Joost Eerdmans wil regeren - maar samenwerking met D66 gaat JA21 de kop kosten

Het klinkt stoer. Ambitieus zelfs. Maar er schuilt een groot gevaar achter deze woorden. Want in het huidige politieke landschap betekent ‘meeregeren’ bijna automatisch: meeregeren met D66 - en dat is voor een partij als JA21 politieke zelfmoord op termijn.

De laatste prognose laat zien dat JA21 met 9 zetels één van de winnaars van de avond is. De partij heeft zich stabiel en betrouwbaar gepresenteerd, als een alternatief voor kiezers die de PVV te fel vinden, maar wél een einde willen aan de linkse koers van Den Haag.

Maar diezelfde Den Haag heeft de kaarten weer slim geschud. Een “rechtse” coalitie met D66, VVD, CDA en JA21 zou in theorie een meerderheid kunnen halen - maar dat is een valse rechtse coalitie, want D66 bepaalt het beleid, niet de rest.

En met een CDA onder Henri Bontenbal, dat in werkelijkheid allang op de linkse lijn van klimaatdogma’s en EU-gezag zit, wordt JA21 een hulppartij van de progressieve agenda.

De woorden van Joost Eerdmans klinken optimistisch, maar politiek gezien zijn ze gevaarlijk. Want wat er dreigt, is precies wat er ook gebeurde met de VVD: een partij die rechts klinkt, maar links regeert.

D66 zal geen stap wijken op de onderwerpen die voor JA21 juist het belangrijkst zijn:

Als Eerdmans in zo’n coalitie stapt, wordt JA21 de volgende partij die haar eigen identiteit uit handen geeft. De kiezers hebben niet op Eerdmans gestemd om Rob Jetten tot premier te helpen maken, of om het CDA een nieuwe klimaatexcuuscoalitie te bezorgen. Ze stemden op JA21 omdat ze wíllen dat er eindelijk een einde komt aan het eindeloze polderen met links.

Onder Henri Bontenbal is het CDA niet langer een middenpartij, maar een klimaatpartij met een nepchristelijk sausje. Het CDA van vroeger - dat de boeren steunde, het gezin verdedigde en kritisch stond tegenover Brussel - bestaat niet meer.

Combineer dat met D66, de partij die massamigratie verdedigt, Nederlandse grenzen relativeert en elke vorm van nationaal belang “xenofoob” noemt, en het plaatje is duidelijk: een coalitie met die twee is niet rechts, maar kartelpaars 2.0.

Als JA21 daar onderdeel van wordt, dan is de schade onvermijdelijk. De partij zal binnen een jaar te maken krijgen met teleurgestelde kiezers, dalende peilingen en interne verdeeldheid.

Joost Eerdmans heeft gelijk dat hij verantwoordelijkheid wil nemen. Maar verantwoordelijkheid betekent niet dat je je principes verkwanselt om aan tafel te mogen zitten.

JA21 heeft zich tot nu toe gepresenteerd als “realistisch rechts”. Als Eerdmans nu in zee gaat met D66 en het moderne CDA, wordt het “realistisch rechts” in naam, maar “kartelblauw” in praktijk.

De kiezer die zich verraden voelt door de VVD, zal dat niet nog een keer pikken. En dat betekent: als JA21 te vroeg wil regeren, regeert het zichzelf kapot.