Kritiek op de Voorgestelde Aanscherping van het Nederlandse Asielbeleid: Onsolidaire en Inefficiënte Maatregelen

Volgens het huidige systeem krijgen vluchtelingen een A-status als ze in hun thuisland vervolging moeten vrezen, bijvoorbeeld vanwege hun seksuele geaardheid. Vluchtelingen uit landen in oorlog, zoals Syrië, die niet direct worden vervolgd, krijgen een B-status. Deze B-status impliceert dat zij in principe moeten terugkeren zodra de situatie in hun land van herkomst weer veilig is. A-vluchtelingen hebben meer rechten, waaronder het recht op gezinshereniging, terwijl B-vluchtelingen hoogstens een tijdelijke verblijfsvergunning van één tot drie jaar zouden krijgen.

Job Cohen, voormalig staatssecretaris van Justitie in het kabinet-Kok II, was verbaasd toen hij van deze plannen hoorde. In 2000 beëindigde Cohen, destijds lid van de PvdA, juist de verschillende vluchtelingenstatussen. Hij nam deze beslissing omdat veel asielzoekers juridische procedures aanspanden om een betere status te verkrijgen. Destijds had hij begrip voor deze situatie: "Als je weet dat je met een betere status meer kans hebt om hier te kunnen blijven, wat zou je dan doen? Die kans moet je altijd grijpen." Aldus Cohen tegen de NOS.

De VVD en het CDA hopen met hun asielbeleidsplan de gezinshereniging te beperken. Het huidige, relatief snelle traject om naar Nederland te komen zou niet langer beschikbaar zijn voor familieleden van vluchtelingen met een B-status, waardoor ze alleen nog kunnen reizen via een aanzienlijk langzamer proces. Carolus Grütters, migratieonderzoeker aan de Radboud Universiteit waarschuwt echter: "Het is zeer de vraag of dit daadwerkelijk zal leiden tot een beperktere instroom. Mensen uit gevaarlijke landen willen nog steeds hun gezin in veiligheid brengen."