Oud-D66’er Tjeerd de Groot: politiek werkt niet meer - systeem is kapot, maar niemand durft het te zeggen

Volgens De Groot - jarenlang hét gezicht van D66’s radicale landbouw- en stikstofbeleid - is het vrijwel onmogelijk geworden om in Nederland nog grote veranderingen in gang te zetten. Zelfs een stabiel kabinet, zegt hij, kan nauwelijks meer iets wezenlijks bereiken.

Dat is opmerkelijk, zeker uit de mond van een partijman die jarenlang meedraaide in het hart van de macht. Zijn conclusie? De angst regeert. Politici durven niet meer te doen wat nodig is, want elk voorstel wordt direct neergesabeld door mediastormen, belangenclubs of hun eigen coalitiepartners.

Volgens De Groot biedt zelfs een stabiele meerderheidscoalitie geen garantie voor beleid dat er echt toe doet. Peilingen voorspellen een hopeloos versnipperd landschap, en zelfs als er een meerderheidsregering komt, loopt alles vast in bureaucratie en angstpolitiek.

Wat hij daarmee onbedoeld zegt: het systeem werkt niet meer. De Haagse machine draait om beeldvorming, niet om resultaat. Kamerleden zijn bang voor de volgende rel op X of de volgende column van de NPO-commentatoren. En dus doen ze niets.

Het wrange is natuurlijk dat D66 zélf jarenlang de motor was achter de verstikkende bestuurscultuur die De Groot nu hekelt. Het was juist deze partij die pleitte voor “meer bestuurlijke stabiliteit”, “polderen” en “evidence-based beleid” - termen die in werkelijkheid synoniem zijn geworden voor eindeloos overleg, nul daadkracht en nul verantwoordelijkheid.

D66 wilde de politiek “fatsoenlijker” maken, maar in de praktijk leverde dat een steriel systeem op waarin niemand meer durft te bewegen. Alles wordt afgewogen, uitgelegd, teruggekoppeld, doorgeschoven. En als het misgaat? Dan zegt men dat het “nu eenmaal complex is”.

De Groot heeft dus gelijk - maar hij heeft óók boter op zijn hoofd. Want het waren zijn eigen partijgenoten die van politiek een angstgestuurde technocratie hebben gemaakt.

Wat we zien in Den Haag is een generatie politici die niet meer durft te leiden. Men wil niemand voor het hoofd stoten, iedereen te vriend houden, en ondertussen verdwijnt de ruggengraat van de democratie.

Echte leiders nemen risico’s. Ze durven tegen de stroom in te gaan. Maar dat mag niet meer in Nederland anno 2025. Daar is alles gereguleerd, gemeten, berekend en uitgekauwd. Geen vuur, geen visie - alleen angst voor verlies van zetels.

Laten we eerlijk zijn: het is goed dat Tjeerd de Groot dit eindelijk hardop zegt. De politiek is verlamd. Niet door de kiezer, maar door de angst van politici zelf.

Maar zolang dezelfde partijen die dit systeem hebben gecreëerd nog altijd aan de knoppen zitten, zal er niets veranderen. De enige echte doorbraak komt pas als de kiezer zélf zegt: genoeg.