Verduurzaming in puin: Haagse regels en bureaucratie verwoesten 'klimaatplannen'

Een nog geheim rapport, in handen van De Telegraaf, legt pijnlijk bloot dat honderdduizenden woningen niet kunnen worden aangepast of aangesloten op warmtenetten. Reden: een wirwar van regels, verplichte unanimiteit en verouderde juridische documenten. Met andere woorden: Den Haag saboteert zijn eigen klimaatdoelen.

Uit onderzoek van Berenschot, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volkshuisvesting, blijkt dat bij meer dan 70 procent van alle VvE’s de splitsingsakte moet worden aangepast om iets simpels als zonnepanelen of een warmtenetaansluiting te regelen.

Maar dat is in de praktijk bijna onmogelijk. Iedere bewoner moet akkoord geven, soms zelfs banken of andere belanghebbenden. Eén tegenstem - en het hele plan gaat de prullenbak in.

De onderzoekers waarschuwen dat deze obstakels leiden tot “een aanzienlijk deel van de benodigde wijzigingen dat vertraging zal oplopen of zelfs helemaal niet zal worden gerealiseerd.” Kortom: het hele systeem loopt vast in papierwerk.

Terwijl ministers in Den Haag elkaar verdringen om op internationale klimaattoppen te pronken met “Nederland als gidsland”, blijkt op eigen bodem niets te werken. De energietransitie ligt stil door regels die door dezelfde overheid zijn bedacht.

De ironie is compleet: het ministerie dat verduurzaming moet bevorderen, creëert zó veel juridische barrières dat er geen schroef kan worden aangedraaid zonder een advocaat in te schakelen.

De gevolgen zijn gigantisch. Woningen blijven op aardgas draaien, warmtenetten komen niet van de grond, en de klimaatdoelen van 2030 zijn onhaalbaar. En dat alles omdat bureaucraten weigeren toe te geven dat hun systeem onwerkbaar is.

Wat hier zichtbaar wordt, is niet alleen het falen van het klimaatbeleid, maar het falen van de hele Haagse bestuurscultuur. Regels stapelen zich op regels, wetten botsen met andere wetten, en niemand neemt verantwoordelijkheid.

In plaats van ruimte te scheppen voor burgers en VvE’s om te handelen, wordt elk initiatief verstikt in juridisch gedoe. Den Haag wil alles controleren, maar kan ondertussen niets meer uitvoeren.

De “vergroening” van Nederland is verworden tot een papieren realiteit, waar rapporten en commissies belangrijker zijn dan resultaat.

In appartementencomplexen door het hele land ontstaan nu conflicten tussen bewoners. De één wil zonnepanelen, de ander vreest gedoe met de VvE of extra kosten. Zonder eenduidige regels en zonder steun van de overheid verzanden projecten in eindeloze vergaderingen.

De uitkomst? Niemand doet nog iets. De verduurzaming van Nederland, ooit gepresenteerd als een collectieve missie, verandert in een veldslag tussen juristen, ambtenaren en gefrustreerde bewoners.

En het is niet de eerste keer. Of het nu gaat om stikstofbeleid, warmtepompen, of woningisolatie: telkens blijkt Den Haag een beleid te ontwerpen dat in theorie perfect klinkt, maar in praktijk volledig onuitvoerbaar is.

De conclusie is onvermijdelijk: het Nederlandse klimaatbeleid is vastgelopen in zijn eigen bureaucratie. De VvE’s zijn niet het probleem - ze zijn het slachtoffer van een overheid die denkt dat papier belangrijker is dan mensen.

Zolang ieder dak, iedere pijp en ieder zonnepaneel door vijf loketten en drie juristen moet worden goedgekeurd, zal er niets veranderen. De zogeheten “transitie” blijft steken in plannen, nota’s en commissies.

Het kabinet kan mooie cijfers opschrijven, maar in de echte wereld wordt geen enkele woning duurzaam gemaakt. En daarmee is de zoveelste Haagse illusie doorgeprikt: de overheid die het klimaat gaat redden, kan niet eens een VvE laten vergaderen zonder chaos te veroorzaken.