Is Trouw te vertrouwen?

Niemand kan alle media bevechten die Israël demoniseren. De klassieke en dure methode wordt gevolgd door enkele media-monitoring organisaties. Ze houden een aantal media bij en vragen die om valse informatie te corrigeren. De Amerikaanse Camera organisatie heeft heel wat successen gehad met de New York Times, die geregeld anti-Israëlische artikelen publiceert. Camera en een andere organisatie, Honest Reporting, hebben de New York Times genoodzaakt zich te verontschuldigen nadat de krant een foto gepubliceerd had van een Israëlische politieman die zogenaamd een Palestijn in elkaar sloeg. Later bleek dat het een foto was van een Israëlische politieman die een Amerikaanse Jood redde die door Arabieren in elkaar geslagen werd.

Er kan veel meer gedaan worden. Een benadering is methode’s te ontwikkelen en gebruiken die minder tijd en kosten vereisen dan het voortdurend monitoren van media. Een recent artikel op de Trouw-website en wellicht ook in de krant is een goed voorbeeld van het demoniseren van Israël. Het heeft als titel ‘Israël is een anti-sociaal land geworden’.¹

De tekst bestaat grotendeels uit beschuldigingen tegen de Israelische regering door drie niet erg representatieve Israelies. Een daarvan had zelfmoord gepleegd door zich in brand te steken. Een tweede was een tekstschrijver die aan anti-regeringsdemonstraties had deelgenomen. De derde is het hoofd van een Israelische organisatie die dienstplicht voor allen wil bevorderen.

Als we de methode van Trouw toepassen is het makkelijk om een artikel te schrijven getiteld ‘Nederland is een poepland geworden’. Dat beschrijft de Nederlandse houding ten opzichte van uitwerpselen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is hondenpoep al jaren volksergernis nummer één.² In meer dan de helft van de Nederlandse gemeenten klagen burgers met regelmaat over de overlast die hondenkeutels veroorzaken.³ Volgens een opinieonderzoek zijn de twee grootste irritaties met betrekking tot de woonomgeving van de gemiddelde Nederlander het gebrek aan parkeergelegenheid en hondenpoep.⁴

In 2008 slipte een trein van de rails in Maastricht. Volgens de machinist kwam dat door uitwerpselen op de rails. Vijf mensen raakten gewond.⁵ Bij de Nederlandse Spoorwegen is het toegestaan om faecalien op de rails te lozen als de toiletten schoongemaakt worden. Daardoor kunnen de rails slipperig worden. Hetzelfde jaar maakte in Eindhoven een ‘poepterrorist’een wijk onveilig. De bewoners vonden geregeld pakketjes met poep op verschillende fietspaden.⁶

Een beduidend gedeelte van de uitwerpselen in de Amsterdamse straten is van mensen afkomstig. In de parken en de nauwe straten van het centrum betreft het 20% van de op straat liggende faecalien. De uitwerpselen die honden eten zijn meestal van mensen afkomstig. Voor buitenlanders verrassend: de klachten over het probleem waren niet afkomstig van de bewoners of politici maar van de Amsterdamse afdeling van de Dierenbescherming. Ze maken zich zorgen over drugs in menselijke uitwerpselen die gevaarlijk zijn voor honden. Af en toe moeten die naar de intensive care van ziekenhuizen gebracht worden waar hun maag uitgepompt wordt.⁷ Onlangs was dat het geval met vijf honden in een week nabij een Schiedams metrostation.⁸

Uitwerpselen nemen een belangrijke plaats in in de Nederlandse maatschappij. Het Safaripark ‘Beekse Bergen’ in Hilvarenbeek trok vele bezoekers gedurende een week waar uitwerpselen centraal stonden. Dit was de zogenaamde ‘poepweek’. Het was zo’n groot succes dat het een tweede week geprolongeerd werd. De ‘poepweek’ werd een van de meest succesvolle herfstvakanties in de geschiedenis van het park.⁹ De bewering dat in Nederland kleine kinderen nu zingen: ‘In een Groen Groen drollenland zaten twee haasjes heel parmant’ schijnt echter volkomen uit de duim gezogen te zijn.

Voor wie dat wil is er meer te rapporteren over problemen met zindelijkheid in Nederland. Het Landelijk Steunpunt Hoofdluis heeft de afgelopen jaren nationale anti-luizendagen uitgeroepen. Op de basisscholen die meedoen worden alle kinderen gecontroleerd op parasieten en neten. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu deelt op die dag buisjes uit aan kinderen in de hoop dat ze teruggestuurd worden met luizen erin. Deze instantie wil onderzoeken of deze beestjes resistent zijn geworden voor bestrijdingsmiddelen. Volgens de media is er al gedurende twintig jaar geen onderzoek naar hoofdluizen geweest.¹⁰

De ethische code van de internationale Organisatie voor Professionele Journalisten vermeldt dat het de plicht is van journalisten om een eerlijk en veelomvattend bericht van gebeurtenissen en onderwerpen te geven.¹¹ Met het artikel over Israël lapt niet alleen de journalist maar ook de Trouw-redactie de ethiek aan de laars. Het is op een paar conversaties met niet-representatieve individuen gebaseerd.

De bovenstaande tekst over vuiligheid in Nederland is veel beter gedocumenteerd dan het artikel in Trouw. Een gedeelte van de informatie is van beduidende organisaties afkomstig en een ander gedeelte zijn feiten die in vele media vermeld zijn.

Zoals zo vaak bij dit soort anti-Israelische artikelen waren er onder de talk-backs in Trouw extreem anti-Israëlische. Een antisemitische tekst die Israël met de Nazi’s vergeleek werd na enkele uren verwijderd. Trouw wilde kennelijk het niet risico lopen dat het Simon Wiesenthal Center in Los Angeles hierover opnieuw een brief aan de hoofdredacteur schreef. Dat had het naar aanleiding van een vroegere anti-semitische talkback gedaan nadat die meer dan een dag op de website had gestaan. In die brief stond dat dit onder de aandacht van de 400.000 abonees van het SWC over de hele wereld gebracht zou worden.

Het zou onredelijk zijn om Trouw aan de kaak te stellen op de basis van een enkel artikel vol manipulatie. Het probleem met dit dagblad is echter structureel. De voormalige Trouw-columniste Elma Drayer vertelde in detail in een interview – toen ze nog een Trouw employee was – over de vooroordelen van vele van haar collega’s tegen Israël en sommige ook jegens Joden.¹²

Het bovenstaande kan een begin zijn van een meer efficiente benadering om onethische nieuwsverdraaiers onder Israël-correspondenten aan de kaak te stellen. Als Trouw opnieuw dergelijke artikelen publiceert kan het bovenstaande up-to-date gebracht worden en gerecycled. Het kan ook aan mailinglijsten gestuurd worden. Trouw is slechts een voorbeeld, andere kranten in de wereld kunnen op dezelfde manier behandeld worden. Als men dit vaak genoeg doet komen er ook meer nieuwe ideeen op hoe met anti-Israelische journalisten, die geregeld het nieuws manipuleren, om te gaan.

Dit artikel verscheen gisteren al op Israel National News en is ook al in het Frans, Duits en Italiaans gepubliceerd.

1. Laurens Samsom, ‘Israel is een asociaal land geworden’, Trouw, 11 augustus 2012.

2. ‘Meerderheid gemeenten heeft last van poep’, Telegraaf, 19 januari 2012.

3. Ibid.

4. ‘Gebrek parkeergelegenheid grootste irritatie woonomgeving’, Verkeersnet.nl, 17 augustus 2008.

5. ‘Treinongeluk door wc-vuil op rails’, Telegraaf, 3 januari 2008.

6. ‘Poepterrorist plaagt Eindhoven’, Trouw, 3 juli 2008.

7. ‘Twintig proces van poep op straat is van mensen’, Telegraaf, 30 augustus 2011.

8. ‘Hond vergiftigd door drugs’, Telegraaf, 13 augustus 2012.

9. ‘Poepweek wordt verlengd wegens succes’, Telegraaf, 24 oktober 2010.

10. ‘RIVM gaat hoofdluizen verzamelen’, Volkskrant, 26 februari 2010.

11. Ethics Code, Society for Professional Journalists.

12. Manfred Gerstenfeld, interview met Elma Drayer ‘2001: keerpunt voor de joden in Nederland’, Het Verval, joden in een Stuurloos Nederland, (Amsterdam: Van Praag, 2010), 143.