Rotterdam stuurt inburgeraars direct de werkvloer op

Het motto van de stad is duidelijk: "Hup, het klaslokaal uit, de samenleving in." En daar kunnen andere steden nog wat van leren.

De mensen in deze Rotterdamse aanpak volgen de zogenoemde ‘Z-route’, bedoeld voor statushouders van wie niet verwacht wordt dat ze binnen drie jaar fatsoenlijk Nederlands leren. Denk aan ouderen of mensen die amper onderwijs genoten hebben.

Critici, waaronder BBB en NSC, hebben al vraagtekens gezet bij deze route. Want: géén taalexamen, géén verplichte eindtoets, géén garantie dat iemand de taal machtig wordt. Maar in Rotterdam pakken ze het anders aan. De gedachte: als taal niet lukt, dan op z’n minst meedraaien in het arbeidsproces.

En dat levert resultaten op. Werk in plaats van welzijnssubsidies. Daden in plaats van trajecten.

Neem Abdulmajed Alhamad, een Syrische stukadoor. In plaats van hem in een taalklas te stoppen waar hij geen woord van snapt, gaat hij gewoon weer de bouw in. Zijn leerproces? Nederlandse werksfeer, Nederlandse muziek – de dag begint met André Hazes.

Of neem Rasha al Jawar: drie baantjes, wél vooruitgang in haar taalgebruik. En het mooiste: ze droomt al van een baan in de ouderenzorg. Niet omdat dat van haar wordt verwacht, maar omdat ze het zelf wil.

Dit is hoe integratie hoort te werken. Niet via pamperen, maar via meedoen.

De les uit Rotterdam is helder: mensen willen best meedoen, maar ze moeten ook een plicht voelen. Inburgering mag geen veredelde bezigheidstherapie zijn. Geen eindeloze cursussen die nergens toe leiden, geen jarenlange bijstand met vertaalhulp en welzijnsmiddelen. Gewoon werken. Of je nu het Nederlands goed spreekt of niet.

In ruil daarvoor krijgen deze mensen perspectief: een toekomst, een vak, misschien zelfs een diploma. En Nederland krijgt er iets voor terug: minder afhankelijkheid, minder criminaliteit, meer inzet.

Is het perfect? Nee. Maar het is honderd keer beter dan de slappe aanpak die we elders zien, waar mensen jarenlang blijven hangen in trajecten zonder einddoel.

Wat Rotterdam nu doet, zou eigenlijk landelijk beleid moeten zijn. Als je hier wil wonen, dan hoor je hier bij te dragen. Punt. Of dat nu met een hamer is of met een bezemsteel – het maakt niet uit. Maar je doet mee.

Nederland moet af van het idee dat nieuwkomers alleen maar begeleid en beschermd moeten worden. Ze kunnen prima zélf iets bijdragen – en in Rotterdam gebeurt dat al.

Goed voorbeeld doet volgen.