Donald Trump toont militaire spierballen: Amerikaanse jets boven Golf van Venezuela

Spotters zagen de jets zo’n half uur rondcirkelen boven internationale wateren, net ten noorden van het land. De vlucht was zelfs live te volgen via Flightradar24, waardoor duizenden mensen konden meekijken hoe dichtbij Amerika durfde te komen.

Volgens een Amerikaanse defensiefunctionaris, die liever anoniem bleef, ging het om “een routinetraining”. De bedoeling was vooral om “de operationele reikwijdte van de toestellen te tonen”. Of de straaljagers bewapend waren, wilde hij niet zeggen. Wel benadrukte hij dat ze keurig buiten het Venezolaanse luchtruim bleven.

Deze actie komt bepaald niet uit de lucht vallen. De VS heeft de afgelopen maanden de militaire aanwezigheid in de regio steeds verder opgevoerd. Eerder stuurde Washington al zware jongens als B-52- en B-1-bommenwerpers langs de Venezolaanse kust. Maar zo dicht als de F/A-18’s waren die destijds niet.

De verhoogde activiteit begon nadat Amerikaanse troepen meerdere vermeende drugssmokkelschepen uitschakelden in de Caribische Zee en de oostelijke Stille Oceaan. De eerste aanval op een boot die volgens Washington uit Venezuela afkomstig was, vond in september plaats. De Trump-regering verdedigde die operaties als noodzakelijk in de strijd tegen drugshandel. Maduro ontkent elke betrokkenheid en noemt de Amerikaanse acties een provocatie.

Sinds november lopen de spanningen nog sterker op. Toen riep president Trump Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen op om het Venezolaanse luchtruim te behandelen alsof het volledig gesloten is. Dit volgde op extra FAA-waarschuwingen voor de burgerluchtvaart.

Deskundigen twijfelen openlijk of Venezuela zichzelf kan verdedigen als het echt tot een militair conflict komt. Gepensioneerd admiraal Mark Montgomery zei eerder tegen Fox News Digital dat de VS nauwelijks tegenstand verwacht: “Eerlijk gezegd, op de eerste dag of twee van een militaire campagne kunnen we de lucht- en maritieme dreiging voor Amerikaanse troepen volledig uitschakelen.”

Ook in Nederland neemt de ongerustheid toe. In de Tweede Kamer klinkt steeds vaker de waarschuwing dat Aruba, Bonaire en Curaçao extreem kwetsbaar liggen nu de spanningen rond Venezuela oplopen. De ABC-eilanden bevinden zich op slechts enkele tientallen kilometers van de Venezolaanse kust, midden in het gebied waar de Verenigde Staten en Venezuela elkaar nu uitdagen. Kamerleden vrezen niet alleen Amerikaanse militaire acties of Venezolaanse tegenreacties, maar ook bredere instabiliteit die kan overslaan naar de eilanden.

Volgens demissionair minister Van Weel (VVD) van Buitenlandse Zaken is er op dit moment geen direct gevaar, maar volgt het kabinet de ontwikkelingen nauwlettend. Zo staat Den Haag voortdurend in contact met de lokale autoriteiten en wordt er internationaal overleg gevoerd over mogelijke escalatiescenario’s.

Uit voorzorg heeft Nederland bovendien het marineschip Zr.Ms. Den Helder naar het Caribisch gebied gestuurd, liet Van Weel weten. Het schip kan onder meer ondersteuning bieden bij bevoorrading en evacuaties als dat nodig is. Paniek is volgens de minister niet nodig, maar hij benadrukte dat hij “dag en nacht bereikbaar” zal zijn voor de eilanden, “en dat meen ik.”