Rutte doet alsof hij iets te zeggen heeft – maar Poetin en Trump beslissen

Alsof hij de regisseur is van het hele toneelstuk. Alsof hij – en niet de twee grootmachten – gaat bepalen hoe het verdergaat in Oekraïne.

Maar laten we de ballon even doorprikken: de top in Alaska gaat over Trump en Poetin. Punt. Die twee gaan onderling bekijken hoe ver ze willen gaan. Rutte mag er in de marge wat over zeggen, maar dat verandert niks.

Rutte kan wel roepen “geen beslissingen over Oekraïne zonder Oekraïne”, maar in de praktijk weten we allemaal hoe dit spel gespeeld wordt. Oorlogen eindigen wanneer de échte machthebbers – in dit geval Washington en Moskou – een akkoord sluiten.

Zelensky kan aanschuiven voor de foto’s, Rutte kan wat persverklaringen afleggen, maar het lot van Oekraïne wordt beslist in de kamer waar Trump en Poetin elkaar in de ogen kijken.

Het is tekenend voor Rutte’s stijl: zichzelf positioneren als wereldspeler, zelfs als hij in werkelijkheid vooral toeschouwer is. Hij prijst Trump dat hij het overleg op poten heeft gezet, maar doet tegelijk alsof hijzelf de lijnen uitzet.

Dat opschepperige toontje – net doen alsof Poetin zich iets aantrekt van de woorden van Mark Rutte – is precies waarom zoveel mensen hem niet serieus nemen buiten de Haagse en Brusselse bubbel.

Trump zelf temperde al de verwachtingen: het gesprek is verkennend. Hij wil een staakt-het-vuren zien, misschien wat grondgebied teruggeven aan Oekraïne, maar hij is ook duidelijk geïrriteerd door Zelensky’s weigering om iets af te staan.

Poetin weet dat Trump zonder Amerikaanse steun voor Kyiv enorme druk kan zetten. Trump weet dat Poetin land wil houden. Dat is de kern van deze top – en Rutte speelt daar geen hoofdrol in, hoe graag hij dat ook zou willen.

Rutte noemt Poetin “de grootste bedreiging voor het westerse bondgenootschap” en herhaalt de standaard NAVO-mantra’s over veiligheidsgaranties. Prima voor de bühne, maar het verandert niets aan het feit dat hij in Alaska gewoon aan de zijlijn staat.

Het is de klassieke Rutte: net doen alsof hij midden op het toneel staat, terwijl de echte hoofdrolspelers hem nauwelijks registreren.

De top in Alaska wordt geen test voor Poetin door Rutte’s bemoeienis. Het wordt een test voor Poetin door Trump’s positie. En als er al een doorbraak komt, dan is dat omdat Washington en Moskou elkaar iets gunnen – niet omdat Mark Rutte in een interview stoere woorden spreekt.

Misschien moet hij dat gewoon eens eerlijk zeggen. Dat zou pas getuigen van leiderschap.