Beleid voor Syriërs aangepast – maar veel te mild

Volgens Van Weel, die tijdelijk de taken van voormalig asielminister Faber overneemt, is de veiligheidssituatie in Syrië veranderd sinds de val van het regime van Bashar al-Assad. Daardoor zou het IND makkelijker moeten kunnen zeggen: “nee, u hoeft hier niet te blijven.”

Mooi verhaal. Maar de praktijk? Die blijft exact zoals we gewend zijn: traag, laf, en vooral gericht op blijven. Niet op terugkeren. Niet op beëindigen van verblijf. En dát is het échte probleem.

Op 30 april stonden er in Nederland maar liefst 16.870 asielaanvragen van Syriërs open. Daar zitten ongetwijfeld mensen bij die hier al jaren wachten op papieren. En nu? Nu krijgen we een “aanpassing” van het beleid waarbij de IND nog steeds op de rem moet trappen, alles moet “nauwlettend volgen”, en waarin de grootste verandering is dat aanvragers iets meer bewijs moeten leveren.

Maar de echte angel zit ‘m hierin:

Met andere woorden: wie hier eenmaal binnen is, blijft hier. Punt. Of de situatie in Syrië nu wél of niet verbeterd is. Dat noemen ze in Den Haag “menselijkheid”. Maar voor de belastingbetaler, de woningzoekende en de overbelaste gemeenteambtenaar is het gewoon onhoudbaar.

En dan die opmerking van Van Weel dat de positie van Syriërs "redelijk positief" is geworden. Let wel: dit is een land dat decennialang werd geregeerd door een dictator, verwikkeld was in een bloedige burgeroorlog, en waarin verschillende stammen en religieuze groepen elkaar nog steeds naar het leven staan.

Maar volgens het ministerie? “Niet iedereen loopt meer gevaar.” Dus ja hoor — kom binnen, blijf maar even, en als het over tien jaar nog steeds instabiel is, tja... dan mogen ze gewoon blijven. Want terugsturen durft niemand.

Wat hier ontbreekt is de fundamentele politieke wil om te zeggen: wie hier op basis van tijdelijke bescherming is toegelaten, verliest dat recht zodra bescherming niet meer nodig is. Niet na zes jaar, niet na een ambtsberichtje hier of daar, maar zodra het veilig genoeg is om naar huis te gaan.

Wat Van Weel hier presenteert als ‘verstrenging’, is in werkelijkheid niets anders dan damage control. Een klein signaal richting de kiezer dat “er iets gebeurt”, terwijl de achterdeur wagenwijd open blijft staan.

De enige echte stap die telt — het actief intrekken van tijdelijke verblijfsvergunningen van Syriërs — wordt wéér vooruitgeschoven. Omdat het “juridisch lastig is.” Of omdat de situatie “nog niet stabiel genoeg” zou zijn.

Het gevolg?

Als dit het beste is wat een demissionair kabinet durft te leveren, dan weten we genoeg: het kartel kiest nog altijd voor behoud van instroom, niet voor herstel van grip.