Iconische BBC-serie om zeep geholpen door 'wokeness': non-binaire aliens en dragqueen

Zoals een scherpe journalist van The Guardian het verwoordde: “Zoals met de meeste dingen die door de BBC worden gemaakt, is het woke geworden.” Dat betekent veel meer dan simpelweg een vrouw (Jodie Whittaker) of een zwarte acteur (Ncuti Gatwa) in de hoofdrol. Het betekent dat de serie steeds minder draait om verhalende kracht en steeds meer om het in je gezicht duwen van een morele boodschap.

De nieuwste seizoenen staan bol van personages en verhaallijnen die nauwelijks verhuld als activistische statements kunnen worden gelezen: non-binaire aliens, incels, een zwangere mannelijke wezens en een slechterik gespeeld door een dragqueen. Volgens critici: “Uiteindelijk willen mensen op zaterdagavond gewoon vermaakt worden, in plaats van propaganda door hun strot geduwd krijgen onder het mom van gezinsvriendelijke televisie.”

De kijkcijfers liegen er niet om: waar Whittaker als Time Lord nog zo’n 4,5 miljoen kijkers trok, haalde de aflevering van vorige week amper 2,5 miljoen. Zelfs de trouwste Doctor Who-fans zijn afgehaakt. Wie wil er nu een moralistische preek horen, verpakt in CGI en tijdreizen?

Toch blijft showrunner Russell T Davies bij zijn visie. Tegenover de BBC verklaarde hij: “Er is altijd wel iemand die over diversiteit begint. En online zijn er strijders die ons beschuldigen van diversiteit en wokeness... Ik heb daar geen tijd voor.” Volgens Davies schrijft hij niet bewust ‘woke’ thema’s, maar ziet hij zijn inclusieve benadering als realistisch: “Dat is het leven, en ik denk dat dat de enige manier is om te schrijven.”

Actrice Varada Sethu, de nieuwe metgezel van Gatwa’s Doctor, ziet de kritiek op de ‘wokeness’ juist als bevestiging dat ze op de goede weg zijn: “Woke betekent gewoon inclusief, vooruitstrevend en dat je om mensen geeft. En voor zover ik weet draait Doctor Who in de kern om vriendelijkheid, liefde en het juiste doen.”

Maar precies daar wringt de schoen. Wie bepaalt wat “het juiste” is? Is het werkelijk inclusief als je met de vinger wijst naar iedereen die vraagtekens plaatst bij deze koers?

De BBC lijkt vergeten te zijn dat Doctor Who zijn succes te danken had aan verhalen die universele thema’s verkenden — zonder ze je door de strot te duwen. Verhalen over keuzes, opoffering, vriendschap en de absurditeit van tijd. Geen lessen in identiteitspolitiek, verpakt in plastic monsters.

Wat ooit een serie was over eindeloze mogelijkheden en verbeelding, voelt nu als een les maatschappijleer op zondagavond. Dat is doodzonde. Want je kunt wel zeggen dat “woke gewoon betekent dat je om mensen geeft”, maar als niemand meer kijkt, voor wie maak je het dan nog?

De toekomst van Doctor Who lijkt onzeker. En dat is geen ramp. Misschien is het tijd dat de Doctor zijn laatste regeneratie ondergaat — niet omdat de wereld te hard is voor inclusiviteit, maar omdat storytelling nooit een bijzaak zou mogen worden van ideologisch activisme.