Abbas valt Hamas frontaal aan: “Geef gijzelaars vrij, lever wapens in”

De uitspraken van Abbas vielen tijdens een ontmoeting in Amman met voormalig Brits premier Tony Blair en werden bevestigd door het officiële Palestijnse persbureau WAFA. Daarmee neemt Abbas afstand van Hamas, dat sinds de brute aanval van 7 oktober 2023 opnieuw wereldwijd wordt gezien voor wat het altijd al was: een islamitische terreurorganisatie die bloed, angst en chaos als politieke strategie hanteert.

De oproep van Abbas is niet zomaar een diplomatiek gebaar. Het is een frontale aanval op de legitimiteit van Hamas binnen de Palestijnse politieke structuur. Al jaren bestaat er een machtsstrijd tussen de seculiere PA en het islamistische Hamas. De Palestijnse Autoriteit heeft haar zetel in Ramallah en probeert via onderhandelingen invloed te behouden, terwijl Hamas met geweld en propaganda de macht grijpt in Gaza. Dat Abbas nu expliciet zegt dat Hamas “Gaza niet zal regeren” is niets minder dan een oorlogsverklaring binnen de Palestijnse beweging zelf.

Het is opvallend dat Abbas deze stap nu zet. De druk op Hamas neemt toe sinds het escaleerde tot een ware oorlog met Israël. De organisatie blijft echter volharden in haar ideologische tunnelvisie: verzet, vernietiging van Israël en martelaarschap zijn belangrijker dan het welzijn van de eigen bevolking.

Abbas’ oproep komt op een strategisch moment. Het Westen worstelt met het antwoord op de vraag: “Wie moet Gaza regeren als Hamas wordt verslagen?” Met zijn uitspraken positioneert Abbas zich nadrukkelijk als alternatief. De PA presenteert zich als gematigd en verantwoordelijk, als gesprekspartner voor vredesoverleg. Dat is bedoeld voor het buitenland.

Maar de Palestijnen op straat denken er vaak anders over. Hamas heeft zijn invloed in Gaza niet zomaar verworven. De vraag is dan ook: hoeveel draagvlak heeft Abbas nog? Zijn bestuur wordt gekenmerkt door corruptie, vriendjespolitiek en gebrek aan democratie. Verkiezingen zijn al jaren opgeschort. Maar ondanks dat blijft Abbas voor het Westen de ‘fatsoenlijke’ Palestijnse leider – en dat imago benut hij nu ten volle.

Het is ironisch: een Palestijnse president die erkent dat de grootste belemmering voor Palestijnse vooruitgang... een Palestijnse terreurorganisatie is. Terwijl veel linkse politici in Europa zich nog steeds als spreekbuis voor Hamas gedragen, laat Abbas zien wat wij al jaren roepen: Hamas is niet het slachtoffer, maar de oorzaak van geweld, van lijden, van de uitzichtloze situatie in Gaza.

Abbas heeft gelijk als hij zegt dat Hamas geen toekomst heeft in Gaza. Maar dat zal niet vanzelf gebeuren. Het vereist politieke moed, internationale druk én de bereidheid om eindelijk écht het verschil te maken tussen terreur en bestuur.

Of dat lukt? De toekomst zal het uitwijzen. Maar dit signaal van Abbas is helder: wie zich wapent met geweld en gijzelaars, heeft geen plek in een vreedzaam Midden-Oosten.