-Dr. Gert Jan Mulder- Een debat op verschillende frequenties: Baudet vs. Timmermans over Oekraïne, NAVO en het Nederlands belang

Baudet stelde herhaaldelijk de vraag waar het Nederlands belang ligt in de betrokkenheid bij landen als Oekraïne, de Baltische staten en Georgië. Waarom investeert Nederland belastinggeld, diplomatieke inzet en militaire aanwezigheid in gebieden ver van huis, in conflicten waarin directe dreiging voor Nederland afwezig lijkt? Voor Baudet is dit onderdeel van een bredere visie: Nederland moet zich onttrekken aan imperiale structuren zoals de EU en NAVO en zijn soevereiniteit hernemen.

Timmermans benaderde het vraagstuk vanuit een heel ander perspectief: niet de directe nationale baten, maar het collectieve belang van een stabiele internationale rechtsorde. Voor hem is het logisch dat Nederland zich solidair opstelt met NAVO-partners en landen die onder druk staan van autoritaire regimes zoals Rusland. Hij benadrukte het belang van voorspelbare diplomatie, mensenrechten en de soevereiniteit van staten om hun eigen koers te bepalen.

Een centraal punt van verschil was de uitbreiding van de NAVO sinds de jaren '90. Baudet wees op toezeggingen van westerse leiders aan Rusland dat de NAVO zich niet verder oostwaarts zou uitbreiden — toezeggingen die volgens hem systematisch zijn geschonden. Hij koppelde de oorlog in Oekraïne aan dit proces van westerse interventiepolitiek. Timmermans pareerde dit door te stellen dat het niet de NAVO was die zich opdrong, maar dat Oost-Europese landen zelf vrij kozen om lid te worden van het bondgenootschap uit angst voor Russische invloed.

Opvallend aan het debat was dat beide politici elkaar vrijwel niet leken te horen. Baudet hield vast aan zijn wereldbeeld van geopolitieke realpolitik en nationale autonomie; Timmermans sprak in termen van multilaterale verantwoordelijkheid en historische lessen. De één ziet NAVO-uitbreiding als oorzaak van conflict, de ander als bescherming tegen tirannie. Wat resteerde was een debat waarin geen brug werd geslagen — slechts parallelle monologen.

Opmerkelijk was ook de strakke wijze waarop de voorzitter optrad jegens Baudet. Een interruptie van circa 1 minuut en 30 seconden werd geteld als twee interpolaties, terwijl formeel 45 seconden geldt als limiet per beurt. Deze technische toepassing lijkt in de praktijk soms soepeler te worden gehanteerd bij andere fracties. De indruk dat kritische minderheden strakker worden gereguleerd binnen het parlementaire spel draagt bij aan een gevoel van structurele partijdigheid — een serieuze democratische zorg.

Het debat tussen Timmermans en Baudet maakt duidelijk hoe moeilijk het is om tot gemeenschappelijke uitgangspunten te komen in een sterk gepolariseerd parlement. Maar democratie is meer dan procedure. Het vereist dat tegenpolen elkaar serieus nemen in hun wereldbeeld, dat minderheidsstandpunten ruimte krijgen en dat het parlement niet slechts arena is, maar ook forum. Juist daarin ligt de taak voor parlementsvoorzitters, media en kiezers: om te waken over de gelijkwaardigheid van stemmen, ook wanneer die indruisen tegen de dominante consensus.