- Frits Bosch - Nederland is een narcostaat. Dank je wel Mark Rutte!

Maar nu de feiten. In Nederland is het verboden om drugs te bezitten, te verkopen of te maken, ongeacht de leeftijd. Ben je 18 jaar of ouder met maximaal 5 gram softdrugs, dan worden de drugs wel in beslaggenomen, maar het Openbaar Ministerie zal geen vervolging instellen. Alleen coffeeshops mogen softdrugs verkopen. Men moet bij hen tonen dat men 18 jaar of ouder is. Harddrugs (XTC, cocaïne, heroïne etc.) bezitten, verhandelen, verkopen of maken is geheel verboden. Dat zijn de regels, maar ons land worstelt met een gigantisch drugsprobleem. De Rotterdamse en Antwerpse havens spelen bij de smokkel van cocaïne en export voor wiet, cocaïne en XTC pillen een belangrijke rol. Nederland is in de internationale georganiseerde drugscriminaliteit zowel een belangrijk doorvoerland als een productieland van formaat. Nederland is een narcostaat die de reputatie van ons land geen goed doet. Criminoloog Hans Werdmölder meent dat met strafrechthervormingen de vergelding, generale preventie en afschrikking als legitieme middelen uit het strafrecht zijn verdwenen. Dit leidde tot milde straffen, lage pakkans en gedoogbeleid. Het maakte de komst van coffeeshops als verkooppunt van softdrugs en later harddrugs mogelijk. Gedoogbeleid en de politiek van wegkijken heeft volgens hem de weg geplaveid voor de georganiseerde misdaad, de liquidaties, en voor geldstromen die ook hun weg vinden naar de bovenwereld. De politie moet het vuile werk opknappen. De situatie is zodanig uit de hand gelopen dat het volgens hem niet meer te herstellen is met repressie. Hij staat een stapsgewijze legalisering van soft- en harddrugs voor in samenwerking met omringende Europese landen. Het extreem lucratieve verdienmodel moet kapotgemaakt. Een gezamenlijke Europese aanpak zal echter niet eenvoudig zijn, gezien de ervaring daarmee op andere terreinen.

De Verenigde Staten worstelen met één miljoen drugsdoden per jaar en een toenemend aantal verslaafden. Als Nederland het legaliseren van drugs wil overwegen, dan lijkt het verstandig te kijken naar de ervaring van de Amerikaanse staat Oregon met het legaliseren van bezit van softdrugs en harddrugs als fentanyl, methamphetamine, heroïne en LSD voor persoonlijk gebruik. Het aantal arrestaties nam af, evenals dealing op straat. Maar het aantal doden door overdosis verdubbelde in twee jaar, veel meer dan de 50% toename van het nationale gemiddelde. Onder de oude wetgeving was een ontwenningskuur verplicht. Oregon dacht met het decriminaliseren dat men vrijwillig zo’n kuur zou doen, maar minder dan 5% doet dat. Bovendien waren er te weinig ontwenningsklinieken, wat een investering van 60% in klinieken vergt. Met het vrij verkrijgbaar zijn van harddrugs werd het businessmodel van drugssmokkel kapotgemaakt, maar het probleem voor de gezondheid nam navenant toe. De aanpak van Portugal lijkt beter dan van Oregon. Portugal decriminaliseert persoonlijk drugsgebruik sinds 2001, het eerste land om dit te doen. Het aantal drugsdoden is fors gedaald en dealing op straat is vrijwel verdwenen. Personen in het bezit van drugs worden voor een Ontmoedigingscommissie van het Ministerie van Gezondheid gebracht om ze daarna door te geleiden naar een ontwenningskuur. 80% verslaafden doet dat. Recidivisten krijgen straf, zoals uitsluiten van bars of gemeenschapsdiensten, onder toezicht van de politie. De overheid blijft een paternalistische benadering houden bij ontwenning.

Drugsepidemieën kennen geen quick fix. Decriminalisatie kan werken, mits gekoppeld aan een door de overheid gestuurde en gecontroleerde ontwenning. Weet Mark Rutte een oplossing voor dit vraagstuk? Welnee, veel tekst, veel leugens, geen oplossingen. Hij draagt alle verantwoordelijkheid voor deze ontwikkeling. Een schande dat hij nog onze premier is.