Foto: anatoliy_gleb / Shutterstock.com

Nieuwbouw valt stil: kabinet faalt keihard op woningmarkt

Politiek•08 jul , 5:58

Het was hét mantra van de afgelopen jaren: “We bouwen 100.000 woningen per jaar.” Ministers herhaalden het als een bezwering. Maar de realiteit is keihard. Volgens nieuw onderzoek van ING zullen er ook in 2025 veel te weinig huizen worden gebouwd – met als gevolg dat starters, jonge gezinnen en huurders opnieuw het nakijken hebben.

Slechts 70.000 nieuwbouwwoningen worden er dit jaar verwacht. En volgend jaar? “Waarschijnlijk niet meer,” zegt ING-econoom Maurice van Sante. In plaats van versnelling komt er stagnatie. De “voortekenen zijn niet goed”, aldus het rapport.

Bouwvergunningen kelderen, kabinet faalt

De oorzaak? Een keiharde terugval in het aantal verleende bouwvergunningen. Dat is de thermometer van de sector: als vergunningen dalen, weet je dat de bouwproductie over 1 à 2 jaar instort. ING noemt het terecht “een slecht teken voor de toekomst”.

Maar hoe komt het zover? Overheidsbeleid, zo stelt ING onomwonden. Buitenlandse investeerders trekken zich terug door onbetrouwbare wetgeving, onrendabele verhuurregels en eindeloze politieke onzekerheid. De regering jaagt kapitaal weg en verwacht vervolgens dat bouwers op eigen risico gaan bouwen.

👉 Geen linkse intimidatie aan Nederlandse universiteiten. Stop de Hamasprotesten! Academici ondersteunen terreursympathisanten en joodse studenten worden gejaagd. De maat is vol. ✍️ Teken vandaag nog deze petitie en laat je stem horen

Nederland: het lachertje van Europa

“We zijn het lachertje van de klas,” zeggen buitenlandse beleggers in de vastgoedwereld inmiddels. En ze hebben gelijk. Geen enkel ontwikkeld land kampt met zulke structurele blokkades in de woningbouw als Nederland:

Gebrek aan bouwgrond,
Milieuregels die per provincie verschillen,
Netcongestie waardoor bouwlocaties geen stroom krijgen,
Jarenlange vergunningstrajecten,
En een regering die vooral praat in plaats van doet.

Wat doet minister Keijzer? Die laat in verkiezingscampagnes weten dat ze “ambitieus is” en “regie pakt”. Maar in de praktijk levert ze structureel te weinig huizen op, jaagt investeerders weg, en slaat elke concrete waarschuwing in de wind.

Afnemende woningprijzen = nóg minder nieuwbouw

Alsof het allemaal nog niet erg genoeg is, is er nóg een rem: de prijzen van bestaande woningen stijgen minder snel. Dat lijkt goed nieuws, maar volgens ING is het juist een probleem. Want als huizenprijzen stagneren, is nieuwbouw financieel onaantrekkelijk. De kosten voor bouwmaterialen en lonen zijn namelijk wél fors gestegen.

Het gevolg: nieuwbouwverkopen vlakken af, projecten worden uitgesteld of afgeblazen, en woningbouwers trekken zich terug.

ING noemt het positief dat de “orderboeken nog vol zitten”, maar dat is een schrale troost. Want als die opdrachten zijn afgerond, en er zijn geen nieuwe vergunningen afgegeven, dan droogt het werk vanzelf op.

Kabinet ondergraaft eigen woningdoelstellingen

Wie dít allemaal leest, snapt: de woningmarkt wordt niet gered, maar gesaboteerd. En wel door het kabinet zelf. Onder het mom van regie, betaalbaarheid en duurzaamheid worden juist de krachten vernietigd die bouwen mogelijk maken.

De woningbouw stagneert niet door gebrek aan mensen of materialen, maar door gebrek aan visie en lef in Den Haag.

De cijfers van ING zijn geen ‘economische tegenvaller’ – het is een bestuurlijke keuze. Een keuze om niet door te pakken. Een keuze om regels belangrijker te vinden dan daken boven hoofden. En dus blijft de wooncrisis voortduren. Met méér dakloosheid, méér woningdruk, en méér sociale spanningen.