Rob Jetten (D66) leeft in fantasiewereld: ‘Niemand is afgevallen, ik wil mijn linkse droomkabinet!’

Het is een stuitende vertoning van politieke arrogantie. De kiezer heeft bij de verkiezingen van oktober massaal rechts gestemd. De PVV werd even groot als D66 (26 zetels), FVD groeide. Maar in het hoofd van Jetten bestaat die uitslag niet. In zijn hoofd is er maar één optie: doorregeren over links, met de VVD als gijzelaar om de meerderheid te leveren.

Jetten probeert nu de geschiedenis van afgelopen vrijdag te herschrijven. Buma was duidelijk: de VVD wil niet met GroenLinks-PvdA. Punt. Maar volgens Jetten heeft Buma hem "vrijwel direct" gebeld om excuses aan te bieden. "Om te zeggen dat hij zich wat te kort door de bocht had uitgelaten," aldus de D66-leider.

Ziet u wat hier gebeurt? D66 duldt geen tegenspraak, zelfs niet van de informateur. Zodra het nieuws naar buiten komt dat de linkse wolk is doorgeprikt, hangt Jetten aan de lijn om Buma tot de orde te roepen. De boodschap moet en zal zijn: alles kan nog. Waarom? Omdat Jetten weet dat hij zonder GroenLinks-PvdA niet zijn geliefde klimaat- en stikstofplannen kan doordrukken. Hij heeft de steun van de linkse drammers nodig om de VVD in de tang te houden.

Jetten noemt de combinatie met VVD en GroenLinks-PvdA zijn "favoriete coalitie". Natuurlijk is dat zijn favoriet! In zo'n kabinet is D66 de spin in het web. Ze kunnen met de VVD 'economisch' doen en met GroenLinks 'klimaat en woke' doen. Het is de ultieme machtspositie voor een partij die eigenlijk helemaal geen mandaat heeft om zulke extreme veranderingen door te voeren.

Dat de VVD-achterban gruwt van samenwerking met de erfgenamen van Timmermans, interesseert Jetten geen biet. Hij ziet de VVD niet als een partij met principes, maar als een zetel-leverancier die uiteindelijk wel zal buigen als de druk maar hoog genoeg wordt opgevoerd. En met dit soort uitspraken voert hij die druk bewust op.

Ondertussen wordt de olifant in de kamer, de PVV, vakkundig doodgezwegen. Jetten praat over GroenLinks-PvdA (20 zetels) als een serieuze partner, maar de PVV (26 zetels) bestaat in zijn wereld niet. "Het is aan de informateur om de komende week te gaan kijken welke partijen willen meedoen," zegt Jetten schijnheilig. Nou Rob, we weten allemaal wie er willen meedoen. Wilders wil. De kiezer wil. Maar jij bent degene die de deur dichtgooit en de sleutel inslikt, om vervolgens de achterdeur open te zetten voor rood-groen.

Het spel dat nu gespeeld wordt is gevaarlijk. Door te blijven roepen dat "niemand is afgevallen", probeert Jetten een self-fulfilling prophecy te creëren. Hij hoopt dat de VVD moegestreden raakt en alsnog 'ja' zegt tegen de linkse wolk, puur om van het gezeur af te zijn. Het is aan ons, en aan de VVD-leden, om de rug recht te houden. Buma had vrijdag gelijk: die optie is afgevallen. Dat Jetten dat niet wil accepteren, is zijn probleem, niet dat van Nederland.