‘VVD houdt deur naar GroenLinks-PvdA dicht’: verslaggever Tessa Vliegen ziet partij liever uitbreiden dan linksaf slaan

“De afgelopen dagen heb ik de deur eerder verder dicht zien gaan,” aldus Vliegen. “Ze zien eerder nog een optie dat er een partij bijkomt dan dat ze over links gaan.”

Met die woorden bevestigt Vliegen dat de liberale partij van Dilan Yesilgöz voorlopig niet van plan is om haar verkiezingsbelofte te breken. De VVD wil wél regeren, maar niet met de partij van Jesse Klaver - de combinatie die door veel VVD’ers als onverenigbaar met hun koers wordt gezien.

Tijdens de campagne was Yesilgöz duidelijk: de VVD zou niet deelnemen aan een kabinet waarin GroenLinks-PvdA de toon zet. Die harde belofte bleek een van de redenen voor het herstel van de partij in de peilingen.

Met haar uitgesproken afwijzing van samenwerking met links wist ze de VVD terug te brengen van een diep dal (15 zetels in de peilingen) naar uiteindelijk 22 zetels.

Dat die lijn nu ook in de formatie wordt vastgehouden, verbaast dus niemand. Vliegen ziet dat het VVD-team intern eensgezind is over deze koers. Binnen de partijtop is geen draagvlak om in te stappen in een coalitie waarin GroenLinks-PvdA de progressieve agenda bepaalt.

Volgens Vliegen is de kans op een centrumlinkse coalitie - met D66, CDA, GroenLinks-PvdA en VVD - daarmee kleiner dan ooit. De liberalen zien meer in een uitbreiding aan de rechterzijde, bijvoorbeeld met JA21 of BBB (of allebei) als versterking van een centrumrechts kabinet.

“Ze zien eerder nog een optie dat er een partij bijkomt dan dat ze over links gaan,” herhaalde Vliegen bij WNL.

Die constatering sluit aan bij wat binnen de VVD-fractie al langer klinkt: de partij wil best meeregeren, maar niet als D66 en GroenLinks-PvdA het beleid gaan bepalen.

In Den Haag wordt nu gekeken naar de mogelijke as tussen CDA en VVD, die elkaar in deze fase van de formatie goed weten te vinden. Beide partijen willen bestuurlijke rust en minder ideologisch bestuur, in tegenstelling tot de plannen van D66 en GroenLinks-PvdA die juist inzetten op klimaatwetgeving, Europese uitbreiding en meer centrale sturing.

Het CDA, dat met 18 zetels sterk terug is in de Kamer, lijkt daarbij de natuurlijke bondgenoot van de VVD te worden. De vraag is alleen of D66 bereid is om zich naar rechts te laten trekken, of dat Rob Jetten en Wouter Koolmees vasthouden aan de linkse route die D66 voor ogen heeft.

Wat Tessa Vliegen indirect aankaart, is dat D66 de formatie nu volledig bepaalt. De partij van Rob Jetten heeft met 26 zetels de leiding, en beslist feitelijk of Nederland een zogenaamd centrumrechts kabinet krijgt met VVD, CDA, BBB en JA21, of een centrumlinkse variant met GroenLinks-PvdA.

Tot nu toe lijkt D66 te neigen naar dat laatste. Maar de signalen uit de VVD - “de deur gaat verder dicht” - maken die weg politiek riskant.

Een kabinet dat door de helft van Nederland als té links wordt gezien, zou direct te maken krijgen met mistrouwen en maatschappelijke onrust.

De woorden van Tessa Vliegen bevestigen wat de achterban van de VVD hoopte te horen: de partij houdt vast aan haar verkiezingsbelofte en weigert zich te laten meeslepen in een linkse coalitie.

Dat betekent niet dat de formatie eenvoudig wordt - want de sleutel ligt bij D66 - maar het is wél een signaal van duidelijkheid en consistentie.

Voor Dilan Yesilgöz is dit hét moment om te laten zien dat de VVD niet langer buigt voor de Haagse reflex om “toch maar over links te gaan”. Nederland stemde gematigd en rechts van het midden.

En met die uitslag in de hand klinkt de boodschap van Vliegen des te helderder: de deur naar links blijft dicht - en dat is maar goed ook.