Rechter: overheid schond regels bij leaseauto-bijtelling – burger wint zaak

Een man die in 2019 een elektrische Hyundai Kona bestelde, werd in 2020 geconfronteerd met een hogere bijtelling dan verwacht. En dat terwijl hij zijn beslissing baseerde op de toen geldende wetgeving. Het gevolg? Een belastingaanslag van 945 euro te veel – en een principezaak die hij nu glansrijk gewonnen heeft.

Wat deze zaak zo schokkend maakt, is niet alleen dat de overheid haar eigen regels overtrad – maar vooral dat burgers jarenlang geen poot hadden om op te staan. De man in kwestie maakte bezwaar, kreeg nul op het rekest, en moest uiteindelijk naar de rechter om zijn gelijk te halen.

De rechter stelt klip en klaar: als je in 2019 op basis van toen geldende regels een leasecontract aanging, dan mag de overheid die spelregels niet zomaar wijzigen. Zeker niet als het om langdurige financiële verplichtingen gaat.

De overheid moet voorzienbaar en betrouwbaar zijn. In dit geval was dat overduidelijk níét zo.

Wat is er precies gebeurd? In 2019 gold een gunstige bijtelling van 4% voor elektrische leaseauto’s. Die regeling zou gelden tot en met 2020. Maar halverwege 2020 besloot de overheid ineens dat het ‘te goed liep’ – en verhoogde de bijtelling naar 8%.

Een verdubbeling dus, zonder serieuze overgangsregeling, zonder correctie voor mensen die al verplichtingen waren aangegaan, en zonder dringende reden. De rechter maakt daar korte metten mee: “Er zijn geen specifieke en dwingende redenen voor de aantasting van de gerechtvaardigde verwachtingen van de betreffende groep.”

Met andere woorden: de overheid heeft mensen misleid, belast en benadeeld.

De uitspraak is niet alleen goed nieuws voor deze ene man. Het kan een precedent zijn voor duizenden anderen die in 2019 onder dezelfde voorwaarden een leaseauto bestelden en later tóch meer moesten betalen.

En dat roept opnieuw de vraag op: waarom moet de burger altijd procederen om zijn recht te halen? Waarom is er geen automatisch herstel? Waarom geen transparantie van de Belastingdienst?

Het antwoord is pijnlijk duidelijk: omdat de overheid zich steeds vaker gedraagt als vijand van de belastingbetaler. En als ze er dan tóch naast zit, duurt het jaren voordat iemand zijn recht krijgt.

Het is tijd dat we dat recht terugpakken – bij de rechter, in de politiek en vooral: in onze houding. Want deze zaak laat zien: als we niks doen, doen ze maar wat.