Corruptieschandaal in Oekraïne - miljoenen verdwenen uit energiesector

Er zijn maar liefst zeventig huiszoekingen uitgevoerd, na een vijftien maanden durend onderzoek. Een “doorbraak”, zegt NABU, aldus WNL. Maar wie het land kent, weet beter: dit is geen uitzondering, dit is het systeem.

Oekraïne wordt in Brussel vaak voorgesteld als de “voorhoede van de democratie”, het land dat strijdt voor vrijheid en Europese waarden. In werkelijkheid is het al decennia één van de meest corrupte staten van Europa. Internationale rapporten van Transparency International plaatsen Oekraïne structureel in de onderste regionen van de Europese lijst.

De oligarchen, de politiek, de bureaucratie - alles draait op geld, macht en vriendjespolitiek. De energiesector is daar al jaren hét epicentrum van: staatsbedrijven vol politieke benoemingen, dubieuze contracten, miljoenen die verdwijnen via consultancyfirma’s in Cyprus of Zwitserland.

En intussen blijft de EU geld overmaken.

President Volodymyr Zelensky profileert zich in het Westen als een hervormer, een man die Oekraïne wil schoonvegen van corruptie. Maar de feiten spreken een andere taal. Nog geen maand geleden probeerde Zelensky de bevoegdheden van de anticorruptiediensten te beperken - uitgerekend de instellingen die hem nu in verlegenheid brengen.

Die poging leidde tot massale protesten in Kyiv, de grootste sinds het begin van de oorlog in februari 2022. Zelensky moest bakzeil halen, mede omdat zijn optreden de EU-toetredingsdroom van Oekraïne dreigde te ondermijnen.

Het zegt veel: zelfs in oorlogstijd blijft de elite van Oekraïne zich bezighouden met het veiligstellen van geldstromen en persoonlijke macht.

Het staatsbedrijf Energoatom, dat verantwoordelijk is voor kernenergieproductie in Oekraïne, staat al jaren bekend als een politiek wespennest. Topfuncties worden vergeven aan vertrouwelingen van ministers en partijbazen, terwijl contracten rond onderhoud en bouw via omwegen bij bevriende bedrijven belanden.

Volgens NABU is een netwerk van bestuurders, ambtenaren en zakenlieden betrokken bij systematische omkoping. Geld werd via valse consultancyfacturen en schijnbedrijven naar het buitenland gesluisd. De schade loopt in de miljoenen dollars - in een land dat nauwelijks genoeg energie heeft om zijn bevolking warm te houden.

Ondanks alle waarschuwingen blijft de EU miljarden pompen in Oekraïne - onder het mom van steun “voor wederopbouw en hervorming”. Maar geen enkele euro wordt effectief gecontroleerd. De Europese Rekenkamer heeft al meerdere keren gewaarschuwd dat geld verdwijnt in zwartgaten van corruptie.

Toch gaat de geldkraan open. Want kritiek op Kyiv is politiek ongewenst. Wie het waagt om te wijzen op de corruptie, wordt meteen neergezet als “pro-Russisch” of “anti-democratisch”.

Maar wie met open ogen kijkt, ziet dat Oekraïne geen functionerende rechtsstaat is. En dat Europese belastingbetalers met hun geld een oligarchisch systeem in stand houden.

In de westerse media wordt het nieuws over deze corruptie-operatie nauwelijks gebracht. Er is geen verontwaardiging, geen kritische analyse. De lijn blijft: Oekraïne is het dappere land dat vecht tegen Rusland, punt.

Maar een land dat structureel zijn eigen staatsgeld rooft, dat topambtenaren laat graaien terwijl burgers vechten aan het front, is niet “het toonbeeld van Europese waarden” - het is een failed state in wording.

De hypocrisie is compleet: Brussel spreekt over “transparantie”, terwijl het miljarden stort in een land waar zakkenvullers vrij spel hebben.

Wie dit nieuws leest en nog steeds gelooft dat Oekraïne “klaar is voor toetreding tot de Europese Unie”, leeft in een droomwereld. Een land dat niet eens zijn eigen energiebedrijf schoon kan houden, is niet klaar voor de Brusselse bureaucratie - het zal die juist besmetten.

In plaats van toetreding zou Europa moeten eisen dat Oekraïne eerst zijn corruptie, zijn oligarchen en zijn politieke vriendjesnetwerken opruimt. Zonder dat blijft het simpel: meer geld erin, meer geld weg.