D66’s krokodillentranen: Vijlbrief huilt om onderwijsbezuinigingen, maar waar was D66 de afgelopen 20 Jaar?

Twintig jaar lang profileren ze zich als dé hoeder van het Nederlandse onderwijs. Twintig jaar! En wat hebben we ervoor teruggekregen? Dalende PISA-scores, een recordaantal functioneel analfabete leerlingen – één op de drie 15-jarigen kan amper lezen of rekenen – en een obsessie met diversiteit en inclusie die elke vorm van discipline of kennisoverdracht in de klas heeft verdrongen. D66-ministers hebben het onderwijs bestierd, van Robbert Dijkgraaf tot zijn voorgangers, en het resultaat? Een complete chaos. Scholen zijn veranderd in speeltuinen voor woke-experimenten, waar genderneutrale toiletten en ‘inclusieve’ lesplannen belangrijker lijken dan rekenen, lezen en schrijven.

En nu staat Hans Vijlbrief te brullen dat de onderwijskansenregeling, die vooral vmbo’ers en praktijkonderwijsleerlingen helpt, moet blijven. Klinkt nobel, toch? Tot je beseft dat D66 zelf heeft meegewerkt aan een systeem waarin miljarden tegen de plinten klotsen, maar de leerprestaties alleen maar kelderen. Ze klagen over bezuinigingen van 400 miljoen euro, waaronder het schrappen van de onderwijskansenregeling (177 miljoen euro) en 48 miljoen voor basisvaardigheden zoals taal en rekenen. Maar waar waren ze toen het onderwijsbudget al jaren verkeerd werd besteed? Juist, druk met het pushen van hun progressieve agenda.

De Voorjaarsnota 2025 is een pijnlijk moment voor D66. Het kabinet, waar ze zelf geen deel meer van uitmaken, snijdt fors in het onderwijs: 59 miljoen minder voor hogescholen en universiteiten, 21 miljoen minder voor het mbo, en het volledig schrappen van de onderwijskansenregeling. De Algemene Onderwijsbond noemt het “snoep stelen van een kind”, en de VO-raad spreekt van “wanbeleid”. Terecht, want vooral kwetsbare leerlingen worden geraakt. Maar laten we niet vergeten: D66 zat jarenlang aan de knoppen en liet het onderwijs al afglijden naar een bedenkelijk niveau. Nu ineens krokodillentranen huilen omdat de coalitie van VVD, NSC en BBB verder snijdt? Dat is niet alleen hypocriet, het is ook ongeloofwaardig.

Vijlbrief en zijn oppositie-maatjes van CDA, ChristenUnie, SGP en JA21 dreigen nu de begroting in de Eerste Kamer te blokkeren. Ze hebben een plannetje om 400 miljoen aan bezuinigingen terug te draaien door AOW later uit te keren en boetes voor kartelvorming te verhogen. Klinkt creatief, maar het is een pleister op een open wond. Het echte probleem – een onderwijssysteem dat verzuipt in bureaucratie en ideologie – wordt door D66 nooit aangepakt. Ze blijven hangen in mooie praatjes over ‘kansengelijkheid’, terwijl de realiteit is dat ze de lat steeds lager leggen.

Laten we de olifant in de klas benoemen: D66’s focus op ‘gelijke kansen’ is verworden tot een obsessie met gelijke uitkomsten. Ze hebben de normen op mbo, hbo en universiteiten verlaagd om iedereen maar een diploma te geven, ongeacht het niveau. Toetsen en examens worden in diskrediet gebracht, want stel je voor dat iemand faalt. Het resultaat? Een generatie die minder leert, minder kan en minder voorbereid is op de echte wereld. En dan hebben we het nog niet eens over de wooncrisis en hoge belastingen waar Vijlbrief óók over klaagt. Alsof D66 daar zelf geen aandeel in heeft gehad met hun rampzalige Rutte-jaren.

De onderwijskansenregeling, die Vijlbrief nu zo vurig verdedigt, was een van de weinige lichtpuntjes voor kwetsbare leerlingen. Het gaf vmbo- en praktijkscholen extra middelen voor kleinere klassen, huiswerkbegeleiding en laptops. En ja, het schrappen ervan is een klap in het gezicht van die leerlingen. Maar D66’s verontwaardiging voelt als krokodillentranen van een partij die zelf het fundament onder het onderwijs heeft weggeslagen. Ze hebben jarenlang de kans gehad om te investeren in kwaliteit, maar kozen voor ideologie boven inhoud.