Koolmees sluit Wilders uit en rekent op kerst zonder kabinet: Haagse impasse compleet

De reden is voorspelbaar - en politiek explosief. Koolmees zei namelijk dat hij de PVV niet meer uitnodigt voor verdere gesprekken. De partij van Geert Wilders, die bij de verkiezingen van 29 oktober met 26 zetels als tweede partij van Nederland eindigde (evenveel als D66, maar met iets minder stemmen), wordt opnieuw volledig buitengesloten.

Volgens Koolmees hebben “meer dan 100 zetels aangegeven dat samenwerking met de PVV niet wenselijk is.” De verkenner voegde eraan toe dat hij “Wilders nog wel even zal bellen.” Een belletje. Dat is wat de stem van miljoenen Nederlanders nu waard blijkt te zijn.

De PVV verloor weliswaar licht ten opzichte van 2023, maar blijft een politieke zwaargewicht. Toch weigert de D66-verkenner de partij nog serieus aan tafel te zetten. In plaats daarvan praat hij liever met Rob Jetten (D66), Dilan Yeşilgöz (VVD), Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) en Joost Eerdmans (JA21) - allemaal spelers die netjes binnen het kartel passen.

Het is de klassieke Haagse reflex: de kiezer mag stemmen wat hij wil, maar het kartel bepaalt wie er mee mag doen. Zelfs CDA, dat onder leiding van Henry Bontebal eindelijk weer iets van leven vertoonde met 18 zetels, schuift zonder morren aan in de linkse praatgroep.

Koolmees zegt dat hij “grote inhoudelijke verschillen” ziet, maar dat er “geen harde blokkade” is tussen D66 en JA21. Een rare uitspraak: als D66 zelfs met Eerdmans wil praten, maar niet met Wilders, is het overduidelijk dat niet de inhoud maar de ideologie bepaalt wie welkom is.

Dat D66’er Koolmees het verkenningsproces leidt, is geen toeval. D66 was de grote winnaar van de verkiezingen - dankzij de comeback van Rob Jetten - en het kartel wil koste wat kost die macht vasthouden.

Koolmees fungeert als poortwachter van het systeem: beleefd, zakelijk, maar genadeloos effectief in het uitsluiten van iedereen die niet in het linksliberale plaatje past. De PVV? Te populistisch. FVD onder Lidewij de Vos? Te kritisch. BBB? Te lastig.

Het script is bekend: net als in 2023 schuiven de verliezers en de establishmentpartijen dichter naar elkaar toe, onder de vlag van “stabiliteit” en “verantwoordelijkheid”. De kiezer mag opnieuw toekijken hoe zijn stem verdampt in het Haagse compromis.

Koolmees sluit geen enkele coalitie uit - behalve de enige die democratisch logisch zou zijn. “Voor mij staan alle opties open, ook een minderheidskabinet,” zei hij. Dat klinkt redelijk, maar in werkelijkheid betekent het: alle opties behalve een rechts kabinet met de PVV.

De verkenner noemt thema’s als stikstof, asiel en de woningmarkt “urgent”, maar de partijen die hij nu bij elkaar probeert te houden, zijn juist degenen die al jaren verantwoordelijk zijn voor die problemen.

Een kabinet met D66, VVD, CDA en GroenLinks-PvdA zal hooguit nieuwe commissies oprichten, nieuwe rapporten laten schrijven en nieuwe grenzen verleggen - maar geen enkel probleem oplossen.

Wat we nu zien, is oude politiek in een nieuw jasje. Koolmees spreekt over “nadenken en bellen” dit weekend, maar het is duidelijk wat dat betekent: eindeloos rekken, masseren, depolitiseren.

De PVV, met 26 zetels en miljoenen kiezers, mag toekijken. FVD, dat onder Lidewij de Vos verdubbelde naar 7 zetels, wordt doodgezwegen. JA21 mag misschien even meepraten - zolang het maar braaf blijft.

De kiezer wilde verandering, maar krijgt weer dezelfde gezichten, dezelfde woorden en dezelfde stilstand.

De conclusie is onontkoombaar: Wouter Koolmees is geen verkenner, maar een poortwachter van het kartel. Hij zegt dat “alle opties openstaan”, maar de belangrijkste optie - luisteren naar de kiezer - is allang gesloten.

Geen kabinet voor kerst. Geen verandering voor Nederland. Alleen de herhaling van hetzelfde toneelstuk: de kiezer spreekt, Den Haag draait zich om.