Schandalig: slechts vier lijsttrekkers welkom bij debat - de rest buitenspel

Alle anderen? Niet uitgenodigd. Geen BBB, geen FVD, geen SGP, geen D66, geen ChristenUnie. Allemaal uitgesloten van het podium dat gezien wordt als het belangrijkste podium voor de verkiezingen.

Wat overbleef, was een debat van de gevestigde orde plus Geert Wilders - een toneelstuk waarin de media zelf bepalen wie “relevant” genoeg is om gehoord te worden.

Wie denkt dat dit toeval is, leeft in een sprookje. Dit is precies hoe het partijkartel zijn macht behoudt: de publieke omroep, de grote kranten en de vaste partijen houden de deur dicht voor elke nieuwkomer of afwijkende stem.

Want stel je voor dat de kiezer nog eens hoort dat er écht alternatieven zijn. Stel je voor dat Caroline van der Plas, Lidewij de Vos of Chris Stoffer hun boodschap rechtstreeks aan miljoenen Nederlanders konden vertellen - zonder dat er een filter van de media tussen zit. Dat mag dus niet gebeuren.

In plaats daarvan kiest men voor de veilige namen, de voorspelbare gezichten, en het debat waarin eigenlijk niemand iets nieuws zegt.

Nederland wordt graag neergezet als een voorbeeld van open democratie. Maar hoe democratisch is het nog, als de media actief bepalen wie wél en niet aan bod mag komen? Een debat hoort het podium te zijn voor álle partijen die deelnemen aan de verkiezingen, niet voor een select clubje dat toevallig in de gunst ligt van de omroepbazen.

Door slechts vier lijsttrekkers uit te nodigen, is het publieke debat verworden tot een gesloten kringgesprek. En dat zes dagen voor de verkiezingen - op het moment dat burgers recht hebben op volledige informatie.

De reden voor deze uitsluiting is simpel: angst. Angst voor debat. Angst voor kritiek. Angst voor het geluid van gewone Nederlanders dat niet past binnen de gescripte mediashow van Den Haag.

De redacties weten dondersgoed dat FVD, BBB of SGP onderwerpen aansnijden die niet in hun wereldbeeld passen. Migratie, klimaat, boeren, EU - het zijn thema’s die men liever afdoet als “extreem” of “populistisch”. Door deze partijen te weren, kan men doen alsof ze niet bestaan.

Maar ze bestaan wél. En miljoenen Nederlanders voelen zich juist daardoor niet vertegenwoordigd door het medialandschap dat pretendeert neutraal te zijn.

Deze strategie van uitsluiting treft niet alleen de partijen, maar vooral de kiezers. Hoe kan een burger nog een goed geïnformeerde keuze maken als hij alleen de geluiden hoort van partijen die elkaar nauwelijks tegenspreken? De stem van de boer, de christen, de patriot of de euroscepticus - ze worden simpelweg weggefilterd.

Zo verandert verkiezingscampagne in een schijnvertoning. Een toneelstuk waarin het lijkt alsof er keuze is, terwijl de contouren al zijn uitgetekend door de media zelf.

Wat er gisteravond gebeurde, is symptomatisch voor het bredere probleem: de greep van het kartel op de informatievoorziening. Zolang de media bepalen wie mag spreken, is er geen sprake van eerlijke concurrentie. En zolang de kiezer geen volledig beeld krijgt, is er geen echte democratie.

Het is tijd dat Nederland wakker wordt. Niet de media, niet de redactiekamers, niet de Haagse elite - maar de burger bepaalt wie gehoord wordt. En dat begint met het doorzien van dit toneelstuk dat men ‘debat’ durft te noemen.