Nieuwe vredespoging Oekraïne: begin van einde of truc van Zelensky?

Maar voordat we nu allemaal de vredesduiven loslaten en champagne gaan ontkurken: we moeten niet vergeten met wie we te maken hebben. Zelensky is geen vredesapostel. Integendeel, hij heeft zich jarenlang opgesteld als een man die het conflict eerder liet escaleren dan de-escaleren.

Sinds het begin van de oorlog heeft Zelensky zich zelden genuanceerd of verzoenend opgesteld. In plaats van diplomatie koos hij keer op keer voor confrontatie. In zijn toespraken – van Davos tot Washington – was zijn centrale boodschap altijd hetzelfde: meer wapens, meer geld, meer sancties, meer escalatie.

Onder zijn leiding is Oekraïne veranderd in een strijdtoneel dat de belangen van het Westen en de NAVO dient, terwijl zijn eigen bevolking de prijs betaalt. Hoe vaak heeft hij de wereldgemeenschap niet op scherp gezet, onder het motto: “Help ons meer, of jullie zijn medeplichtig”?

Nu ineens is er sprake van vredesbereidheid. Mooi. Nodig. Maar geloven we het ook echt?

De timing van dit aanbod is op z’n minst verdacht. De Amerikaanse verkiezingen naderen, steun voor eindeloze wapenleveringen neemt af, en de interne druk in Oekraïne zelf groeit. Oorlogsmoeheid, corruptieschandalen, en militaire tegenslagen zetten Zelensky onder druk.

Is dit vredesvoorstel dus oprecht – of is het simpelweg een politieke zet om tijd te winnen, de internationale druk te verminderen, en de schijn van redelijkheid op te houden? Vergeet niet: Zelensky is een voormalig acteur en meester in beeldvorming.

Bovendien: hoe vaak heeft hij al niet beweerd dat Rusland "geen vrede wil", om vervolgens elk contact te blokkeren of voorwaarden te stellen die zo onrealistisch zijn dat niemand ze serieus kan nemen?

De oorlog sleept zich voort. Oekraïne boekt al maanden nauwelijks terreinwinst, ondanks miljarden aan Westerse steun en talloze wapenpakketten. Intussen raken manschappen uitgeput, raakt het moraal uitgehold en slinkt het politieke krediet in Washington en Brussel.

In dat licht lijkt dit vredesvoorstel eerder een strategische pauze dan een echt gebaar van verzoening. Een pauze om op adem te komen. Om herbewapening mogelijk te maken. Om de Westerse bondgenoten nog een ronde steun te ontfutselen.

Het zou niet de eerste keer zijn dat “vrede” wordt misbruikt als diplomatiek rookgordijn.

Laat één ding duidelijk zijn: vredesoverleg is broodnodig. De oorlog is rampzalig, voor Oekraïne én Rusland – maar ook voor Europa. De economische gevolgen zijn enorm, de migratiestromen destabiliserend, de spanningen met Moskou gevaarlijk. Er moet gepraat worden.

Maar dat kan alleen succesvol zijn als we realistisch zijn. Niet goedgelovig. Niet naïef. En zeker niet in de veronderstelling dat Zelensky ineens een vredesengel is. Hij heeft zijn kaarten keer op keer op oorlog gezet. Als hij nu écht vrede wil, dan moet dat blijken uit daden – niet woorden.

De bal ligt dus bij hem. Echte vrede betekent concessies doen. Grenzen erkennen. Neutraliteit accepteren. Wil hij dat echt? Of blijft hij spelen voor het oog van de camera?

Zelensky zegt dat hij wil praten. Goed. Maar laten we niet vergeten dat hij jarenlang alles in het werk heeft gesteld om die gesprekken te saboteren. Hij heeft gekozen voor oorlog – bewust. Als hij nu vrede wil, prima. Maar dan wel op basis van realiteit, niet propaganda.

De internationale gemeenschap moet dit moment grijpen. Niet door zomaar mee te gaan in Zelensky’s show, maar door harde, eerlijke diplomatie te eisen. Alleen dan komt er een echte doorbraak. Geen schijnvrede, geen PR-stunt – maar een einde aan een oorlog die nooit had moeten escaleren zoals hij dat onder Zelensky’s bewind heeft gedaan.