RTL Nieuws maakt van CDA’s Bontenbal de redder des vaderlands – propaganda in plaats van journalistiek

Wat gebeurt hier? Een panelpeiling met gezellig gekozen indicatoren (“vertrouwen”, “verbindend”, “deskundig”) wordt geframed als doorslaggevend signaal dat Bontenbal klaarstaat als nieuwe landsvader. Intussen worden de sores bij concurrenten maximaal uitvergroot. Niet informeren, maar masseren – de publieke opinie de gewenste kant op duwen.

De boodschap van RTL: bij CDA’ers heeft 96% vertrouwen in Bontenbal en “vier op de tien” vinden hem verbindend. Klinkt indrukwekkend… tot je realiseert dat het CDA electoraal op krukken loopt en dat trouw publiek in kleine achterbannen altijd bovengemiddeld positief is over de eigen leider. Betrouwbare journalistiek zou dat duidelijk kaderen: wat is de omvang van die groep, hoe representatief, hoe verhoudt dit zich tot de totale kiezersmarkt?

In plaats daarvan krijg je gelikte headlines die het gevoel van momentum moeten wekken. Zo wordt een relatieve niche-voorkeur opgeblazen tot een nationaal verhaal: de premiér-in-wording is er al – u hoeft alleen nog even mee te bewegen. Dit is agenda setting in zijn puurste vorm.

De techniek is klassiek.

Stap 1: creëer een tegenstelling tussen een ‘stabiele’ Bontenbal en ‘dalende’ concurrenten (Yesilgöz, Van Hijum).

Stap 2: herhaal persoonlijkheidsframes (“verbindend”, “deskundig”) tot ze vanzelf waar lijken.

Stap 3: verbind er een premier-narratief aan: “Ziet u wel, hij heeft het profiel.”

Waar is de controlerende journalistiek? Waar is de vraag: wat beoogt het CDA inhoudelijk dat wél breekt met het falende beleid van de afgelopen jaren – migratie, EU-dwang, klimaatkosten, woningnood? Antwoord: die harde inhoud moet juist buiten beeld blijven. Je krijgt imago boven inhoud, want imago verkoopt beter.

De kartelmedia verheerlijken leiders die veilig zijn voor de Brusselse agenda. Bontenbal past perfect: keurige technocraat, voorspelbare posities, zero bedreiging voor de EU-/klimaatorthodoxie en het migratiestatuut-quo. Dat hij als CDA’er mede-erfgenaam is van beleid dat ons asielsysteem liet ontsporen, het land in een wooncrisis duwde en de middenklasse uitperst met lasten en klimaatheffingen? Ssst. Niet hardop zeggen. De spotlight moet warm en flatterend blijven.

En let op het tijdstip: met congresdagen en campagnekoorts in aantocht moet momentum worden gemaakt. Media fungeren dan als versterker van het gewenste beeld: Bontenbal als de nette man die “de boel kan verbinden.” Vraag is niet of hij kan verbinden. Vraag is: waarheen verbindt hij? Terug naar het clubje dat dit land in de problemen bracht?

Nederlanders voelen haarfijn aan wanneer ze worden gemanipuleerd. Je merkt het aan de scepsis richting peilingen, het tanende vertrouwen in omroepen, en het groeiende succes van platforms die wél de machtsvraag durven te stellen: wie profiteert van dit verhaal? Het antwoord is simpel: partijen die hopen dat kiezers weer voor “rust en orde” kiezen – lees: meer van hetzelfde.

“Vertrouwen” in een leider zonder harde koers is lege valuta. Geef cijfers over migratiereductie, lastenverlichting, daadwerkelijke EU-tandjes terug, energierekening omlaag, criminaliteit omlaag. Dáár wil de kiezer vertrouwen in zien. Niet in een glossy profiel.

Reken er maar op: een Bontenbal-premierschap betekent doormodderen met de EU-migratielijn, dure klimaatverplichtingen, en “gespreide pijn” voor burgers – codewoord voor hoger lastenpakket en minder zeggenschap. De methode is bekend: kalmerende taal en powerpoint-tekentjes, terwijl de rekening onder de tafel wordt doorgeschoven. En wanneer de onvrede oplaait, mag de media-echo weer bijspringen: “Het ligt aan de toon, niet aan het beleid.”

Nee. Het ligt precies aan het beleid.

We hebben geen zin meer in de kroning van een premier in de studio’s van Hilversum. Premiers maak je in het stemhokje, niet in een redactie-overleg.