Van der Plas: “VVD en NSC vormden schaduwcoalitie met GroenLinks-PvdA” - keiharde uithaal naar eigen kabinetspartners

“De afgelopen maanden hebben we binnen de coalitie eigenlijk een soort schaduwcoalitie gezien,” zei Van der Plas. “De VVD en NSC trokken heel opzichtig op met Laura Bromet van GroenLinks.”

Dat zijn stevige woorden - zeker omdat BBB, formeel gezien, nog altijd deel uitmaakt van de demissionaire coalitie met de VVD, nadat NSC eruit stapte. Met andere woorden: Van der Plas rekent af met partijen waar ze technisch gezien nog naast zit.

Het kabinet-Schoof (VVD, NSC, BBB, PVV) was bedoeld als een “no-nonsense coalitie”: vier partijen die eindelijk zouden doen wat Den Haag jaren weigerde - luisteren naar de burger, grenzen stellen aan migratie, en het stikstofdossier ontmantelen.

Maar volgens Van der Plas was die samenwerking van meet af aan wankel. De VVD en NSC, zegt ze, zochten voortdurend de schijnbare ‘veiligheid’ van links, met name van GroenLinks-PvdA. “Ze trokken opvallend vaak samen op met Laura Bromet,” aldus Van der Plas, verwijzend naar de invloedrijke GroenLinks-politica die inmiddels als verbindingspersoon tussen oppositie en coalitie opereerde.

In de praktijk betekende dat:

Caroline van der Plas zegt hardop wat veel Nederlanders voelen: de Haagse elite leert het nooit. Ze wilden een coalitie die zou breken met de oude patronen, maar kregen er één waarin VVD en NSC gewoon doorgingen alsof Mark Rutte er nog zat. Terwijl BBB probeerde concrete resultaten te boeken - bijvoorbeeld op stikstof, boerensteun en energiekosten - kwamen de andere partijen steeds weer met dezelfde technocratische vertragingstactieken.

Daarbovenop kwam de invloed van GroenLinks-PvdA via de Eerste Kamer, waar de coalitie voor meerderheden afhankelijk bleef van de linkse stem. Zo kreeg Frans Timmermans alsnog indirect invloed op beleid, zonder ook maar één zetel in de regering te hebben.

Dat is precies wat Van der Plas bedoelt met een “schaduwcoalitie”: links beleid, uitgevoerd door zogenaamd rechtse partijen.

Wat opvalt, is dat Van der Plas haar kritiek niet alleen strategisch, maar ook principieel formuleert. Ze zegt dat het haar “stoorde” omdat het kabinet was bedoeld om samen problemen op te lossen.

Haar uithaal legt bloot hoe groot de spanning is tussen politieke idealen en bestuurlijke realiteit. BBB wilde samenwerken, maar liep aan tegen de dubbele agenda van VVD en NSC. Het enige probleem hiermee? Als de VVD na nieuwe verkiezingen weer meeregeert gaan ze hetzelfde spelletje spelen. Als er over rechts geregeerd moet worden, dan moet dat dus zonder Dilan Yesilgöz en haar matties.

Caroline van der Plas heeft met één interview duidelijk gemaakt wat velen al vermoedden: de oude machtsstructuren zijn nooit echt weg geweest. De namen veranderen, de combinaties verschuiven, maar het spel blijft hetzelfde.

De VVD speelt nog altijd aan beide kanten van het bord. NSC doet alsof het neutraal is, maar zoekt zodra het spannend wordt steun bij links. En BBB? Die blijft, net als miljoenen Nederlanders, verbijsterd toekijken hoe de belofte van vernieuwing wordt ingeruild voor het oude kartel in een nieuw jasje.