Willem Vermeend en Rick van der Ploeg: 'Basisinkomen is zotheid'
Een onbetaalbaar luchtkasteel.
Willem Vermeend en Rick van der Ploeg zijn niet te spreken over de wens van bepaalde gemeenten om te gaan experimenteren met het basisinkomen. Dit 'basisinkomen' behouden werklozen als ze aan het werk gaan; ze verdienen dan dus voor een deel hun eigen geld en worden voor een ander deel gesponsord door de (ook werkende) belastingbetaler. Dit basisinkomen zou zo'n 1.100 euro per maand moeten bedragen; werklozen zouden wel aangemoedigd worden om werk te zoeken, maar niet gedwongen (zoals dat nu wel het geval is).
De eerste paragrafen van hun column gebruiken de twee heren om uit te leggen dat het basisinkomen alles behalve een nieuw idee is: progressieven pleitten er al voor in de jaren 70 van de vorige eeuw. Toen werd het echter keer op keer afgeschoten:
Tot verdriet van de aanhangers van deze droomuitkering werd hun idee door een ruime politieke meerderheid weggehoond. Daarbij werd niet alleen gewezen op de onbetaalbaarheid, maar ook op de onwenselijkheid van deze uitkering. Het zou een premie zijn op luiheid, een hangmatregeling die zou leiden tot minder mensen aan het werk en hogere belastingen voor ondernemers en werkenden.
Die kritiek is, aldus Vermeend en Van der Ploeg, terecht:
De voorstanders menen dat mensen daardoor vanzelf meer gaan werken doordat ze niet gekort worden op hun uitkering. Of dit waar is moet nog blijken, maar als dat inderdaad het geval is, dan is er sprake van pure concurrentievervalsing op de arbeidsmarkt. Mensen met een gratis basisinkomen kunnen genoegen nemen met een lager salaris en zo de banen innemen van werknemers, terwijl de financiering van dit gratis geld nota bene door werkenden moet worden opgebracht.
Ook neemt het risico op zwartwerken toe, aldus de heren, en staat het plan ook nog eens haaks op "de activerende sociale zekerheid van het kabinet Rutte-II. Alleen al om die reden moet het kabinet snel een eind maken aan deze zomerzotheid."
Indien hun standpunt nog niet duidelijk genoeg was voegen zij eraan toe dat het basisinkomen "een luchtkasteel" is dat alleen betaald kan worden door "droomgeld." Met andere woorden: geld dat niet bestaat. Vervolgens kijken Van der Ploeg en Vermeend naar de cijfers. Die zijn in hun ogen gewoonweg schokkend: zo zou invoering van het basisinkomen zorgen voor het verlies van minimaal 350.000 banen. Een basisinkomen voor iedere Nederlander kost de staat 200 miljard euro per jaar, waar iets vanaf gaat omdat overige uitkeringen komen te vervallen. De totale kostenpost komt dan neer op 75 miljard euro.
75 miljard euro: dat is een fors bedrag. En raad eens wie dat mag betalen, zeggen Van der Ploeg en Vermeend: juist, werkende belastingbetalers. Hun belastingen worden in dit scenario met minstens 25% verhoogd.
Ga verder met lezen
Dit vind je misschien ook leuk
Laat mensen jouw mening weten